انواع مختلفی از اختلال شخصیت نمایشی (HPD) وجود دارد که هرکدام ویژگی‌های منحصر به فردی دارند. در اینجا، به پنج زیرگروه شایع و درمان هر یک پرداخته می‌شود:

۱. اختلال شخصیت نمایشی سرکوب‌گر

اختلال شخصیت نمایشی سرکوب‌گر (HPD) نوعی از اختلال شخصیت است که در آن فرد بیشتر از دیگر انواع این اختلال، احساسات خود را سرکوب کرده و تمایلی به نمایش آن‌ها ندارد.

برخلاف افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی که معمولاً توجه‌طلب و هیجانی هستند، افرادی که این نوع اختلال را دارند، معمولاً در نشان دادن احساسات خود کم‌تفاوت و بی‌احساس به نظر می‌رسند.

 این افراد به دلیل ناتوانی در پردازش یا ابراز احساسات، ممکن است در برقراری ارتباطات عاطفی با دیگران دچار مشکل شوند و در روابط خود به شدت منفعل و دور از هیجان به نظر برسند. این اختلال می‌تواند موجب شود که دیگران آن‌ها را سرد یا بی‌احساس تصور کنند و درک آن‌ها در روابط اجتماعی دشوار گردد.

درمان اختلال شخصیت نمایشی سرکوب‌گر

درمان اختلال شخصیت نمایشی سرکوب‌گر ترکیبی از روش‌های روان‌درمانی و تکنیک‌های درمانی با دستگاه است. 

درمان روان‌شناختی شامل روش‌هایی چون درمان شناختی-رفتاری (CBT) است که به فرد کمک می‌کند تا الگوهای منفی فکری و رفتاری خود را شناسایی و اصلاح کند. 

در این نوع درمان، فرد یاد می‌گیرد احساسات خود را شناسایی کرده و به شیوه‌های سالم‌تری آن‌ها را ابراز کند. همچنین، درمان‌های روان‌پویشی می‌توانند به فرد کمک کنند تا ریشه‌های ناخودآگاه این رفتارهای سرکوبگرانه را کشف کرده و احساسات خود را بهتر پردازش کند.

در کنار درمان‌های روان‌شناختی، استفاده از دستگاه‌های درمانی نیز می‌تواند مؤثر باشد. دستگاه‌هایی مانند نوروفیدبک و rTMS (تحریک مغناطیسی فراجمجمه‌ای) برای کمک به تنظیم فعالیت مغزی افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی سرکوب‌گر به کار می‌روند. 

۲. اختلال شخصیت نمایشی سرزنده و پرانرژی

اختلال شخصیت نمایشی سرزنده و پرانرژی (HPD) به نوعی از اختلال شخصیت نمایشی گفته می‌شود که در آن فرد تمایل دارد همیشه در مرکز توجه باشد و به طور مداوم به دنبال جلب توجه و تحسین دیگران است. این افراد معمولاً رفتارهای پرهیجان، شاداب و سرزنده‌ای دارند و از آنجا که احساس می‌کنند باید توجه دیگران را جلب کنند، ممکن است از نمایش احساسات اغراق‌آمیز، جذابیت‌های ظاهری و رفتارهای نمایشی استفاده کنند. 

این افراد اغلب از هیجانات قوی، مانند شادی مفرط یا هیجان بیش از حد، برای جلب توجه بهره می‌برند و ممکن است به سرعت تغییر حالت دهند، از جمله سوئیچ از خوشحالی به ناراحتی به منظور جلب توجه بیشتر.

آن‌ها معمولاً در موقعیت‌های اجتماعی بسیار فعال و گاهی بی‌پروا هستند و در روابط عاطفی و اجتماعی ممکن است به نظر برسند که سطحی و موقتی در تعاملات خود هستند. 

این ویژگی‌ها ممکن است موجب شود که روابط عاطفی و شخصی آن‌ها ناپایدار باشد، چرا که نیاز به توجه دائمی و بی‌وقفه دارند و از این رو در برقراری ارتباطات پایدار با دیگران دچار مشکل می‌شوند.

روش‌های درمان اختلال شخصیت نمایشی سرزنده و پرانرژی

درمان اختلال شخصیت نمایشی سرزنده و پرانرژی به طور معمول شامل ترکیبی از روان‌درمانی‌های فردی و روش‌های درمانی غیر دارویی است. 

درمان‌های شناختی-رفتاری (CBT) می‌تواند به این افراد کمک کند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را شناسایی کنند و نحوه‌ی به کارگیری استراتژی‌های سالم‌تر برای جلب توجه و ارتباط برقرار کردن را بیاموزند. 

در این روش، فرد به تدریج یاد می‌گیرد که به جای استفاده از رفتارهای نمایشی و اغراق‌آمیز، به شیوه‌ای سالم‌تر با دیگران ارتباط برقرار کند.

از طرف دیگر، درمان‌های روان‌پویشی (Psychodynamic Therapy) به این افراد کمک می‌کند تا ریشه‌های ناخودآگاه نیاز به توجه بی‌وقفه و احساسات اغراق‌آمیز خود را بشناسند و به تدریج آن‌ها را درک و تعدیل کنند. 

این درمان‌ اختلال شخصیت نمایشی می‌توانند به فرد کمک کنند تا به عواطف خود دسترسی پیدا کرده و از وابستگی به تأیید دیگران برای احساس ارزشمندی خود رها شود.

 ۳.اختلال شخصیت نمایشی (HPD) مماشات‌گر یا ایثارگر:

اختلال شخصیت نمایشی مماشات‌گر یا ایثارگر نوعی از اختلال شخصیت نمایشی است که در آن فرد با استفاده از رفتارهای ایثارگرانه و فدای خود، توجه و تایید دیگران را جلب می‌کند. 

این افراد معمولاً تمایل دارند خود را قربانی نشان دهند یا به شکل افراطی برای دیگران فداکاری کنند تا مورد محبت یا تحسین قرار گیرند. 

آن‌ها ممکن است برای جلب توجه، خود را در موقعیت‌های پرمشقت قرار دهند یا برای جلب توجه دیگران، نیازهای خود را نادیده بگیرند.

افراد مبتلا به این نوع اختلال شخصیت نمایشی معمولاً در روابط خود دچار مشکل هستند و ممکن است به شدت به تایید و محبت دیگران وابسته باشند. 

این وابستگی می‌تواند منجر به احساسات منفی مانند ناامیدی و افسردگی در صورت عدم دریافت توجه و تایید از دیگران شود. 

این افراد اغلب به طور ناخودآگاه تلاش می‌کنند تا با فدای خود، مسئولیت‌های دیگران را بر عهده گیرند و از این طریق خود را ارزشمند و مهم نشان دهند.

روش‌های درمان  اختلال شخصیت نمایشی مماشت گر یا ایثارگر  

برای درمان اختلال شخصیت نمایشی مماشات‌گر یا ایثارگر، رویکردهای روان‌شناختی متعددی وجود دارد. درمان‌های شناختی-رفتاری (CBT) می‌توانند به افراد کمک کنند تا الگوهای فکری و رفتاری خود را شناسایی کرده و آن‌ها را تغییر دهند.

 هدف از این درمان اختلال شخصیت نمایشی این است که فرد یاد بگیرد برای برآوردن نیازهای خود به شیوه‌ای سالم‌تر و متعادل‌تر عمل کند و از وابستگی افراطی به تایید دیگران رهایی یابد. 

درمان‌های روان‌پویشی نیز می‌توانند در کشف ریشه‌های ناخودآگاه این نیاز به تایید و فداکاری کمک‌کننده باشند.

علاوه بر درمان‌های روان‌شناختی، استفاده از دستگاه‌هایی مانند نوروفیدبک و rTMS نیز می‌تواند در کاهش علائم اضطراب و افسردگی ناشی از اختلال شخصیت نمایشی ایثارگر مفید باشد. 

نوروفیدبک به فرد کمک می‌کند تا الگوهای مغزی خود را تنظیم کرده و به آرامش بیشتری برسد، در حالی که rTMS با تحریک مغز در نواحی خاصی می‌تواند به  بهتر شدن خلق و خو و کاهش نشانه‌های اضطراب کمک کند.

۴. اختلال شخصیت نمایشی (HPD) غیرصادقانه

اختلال شخصیت نمایشی (HPD) غیرصادقانه نوعی از این اختلال است که فرد در آن بیشتر به دنبال فریب و دستکاری دیگران است تا نیازهای خود را برآورده کند. 

افراد مبتلا به این نوع اختلال معمولاً با استفاده از رفتارهای زیرکانه، دیگران را فریب داده یا از آن‌ها سوءاستفاده می‌کنند. آن‌ها در روابط بین‌فردی خود مهارت بالایی دارند و می‌توانند احساسات دیگران را دستکاری کرده و در جهت منافع شخصی خود از آن‌ها استفاده کنند. 

این افراد ممکن است برای دستیابی به اهداف خود دروغ بگویند، اطلاعات را تحریف کنند یا واقعیت‌ها را مخفی کنند. این نوع اختلال می‌تواند باعث تخریب روابط شخصی و حرفه‌ای شود، چرا که دیگران ممکن است به دلیل رفتار فریبکارانه فرد، به او اعتماد نکنند.

روش‌های درمانی اختلال شخصیت نمایشی غیرصادقانه

روش‌های درمانی اختلال شخصیت نمایشی غیرصادقانه شامل روان‌درمانی و استفاده از دستگاه‌های نوین است. در روان‌درمانی، درمان‌های شناختی-رفتاری (CBT) می‌توانند به فرد کمک کنند تا الگوهای فکری منفی و فریبکارانه خود را شناسایی کرده و تغییر دهند. 

همچنین، درمان‌های روان‌پویشی برای پرده برداشتن از ریشه‌های ناخودآگاه این رفتارها و بهبود روابط عاطفی مؤثر هستند. در کنار این درمان‌ها، استفاده از تکنولوژی‌هایی مانند نوروفیدبک و دستگاه‌های بیوفیدبک می‌تواند در تنظیم فعالیت‌های مغزی فرد و بهبود وضعیت عاطفی و رفتاری او مؤثر باشد. 

این دستگاه‌ها به افراد کمک می‌کنند تا با آگاهی بیشتر از وضعیت ذهنی و جسمی خود، بر رفتارها و احساسات‌شان کنترل بیشتری داشته باشند. 

۵. اختلال شخصیت نمایشی کودکانه

اختلال شخصیت نمایشی کودکانه نوعی از اختلال شخصیت نمایشی (HPD) است که در آن فرد، حتی اگر از نظر سنی بزرگسال باشد، رفتارهایی مشابه با کودکان از خود نشان می‌دهد. 

افراد مبتلا به این نوع اختلال تمایل دارند که رفتارهای کودکانه، وابسته و ناپخته را از خود بروز دهند. این رفتارها ممکن است به‌منظور جلب توجه یا تأثیرگذاری بر دیگران ظاهر شوند. 

در حقیقت، به جای اینکه این افراد به شکلی بالغ و مسئولانه عمل کنند، به رفتارهای کودکانه و وابسته به والدین یا دیگران روی می‌آورند.

این نوع اختلال می‌تواند منجر به مشکلاتی در روابط فردی و اجتماعی شود، چرا که اطرافیان ممکن است از رفتارهای نابالغ و نیازمند فرد خسته یا آزرده شوند. 

افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی کودکانه ممکن است به‌دلیل این رفتارها با دشواری‌های مداوم در روابط عاطفی و اجتماعی خود مواجه شوند. 

آن‌ها گاهی به‌طور احساسی به گونه‌ای وابسته به دیگران به نظر می‌رسند که این وابستگی می‌تواند موجب ایجاد تعاملات بی‌ثبات و ناسالم شود.

روش‌های درمانی اختلال شخصیت نمایشی کودکانه

درمان این اختلال نیازمند ترکیب روش‌های روان‌درمانی و تکنیک‌های نوین است. یکی از درمان‌های مؤثر برای افراد مبتلا به اختلال شخصیت نمایشی کودکانه، درمان شناختی-رفتاری (CBT) است که به فرد کمک می‌کند تا الگوهای فکری و رفتاری نادرست خود را شناسایی و اصلاح کند. این روش درمانی به فرد می‌آموزد که به جای استفاده از رفتارهای کودکانه و وابسته، چگونه به‌طور مستقل‌تر و مسئولانه‌تر عمل کند.

در نهایت، درمان‌های گروهی یا خانوادگی می‌توانند به فرد در بهبود روابط اجتماعی و خانوادگی کمک کرده و مهارت‌های ارتباطی مؤثری را در جهت کاهش وابستگی‌های عاطفی و تقویت استقلال فردی ارتقاء دهند.