آیا تا به حال احساس کردهاید که غذا کنترل زندگیتان را در دست گرفته است؟ آیا نگرانی بیش از حد درباره وزن و شکل ظاهری، لذت خوردن را از شما گرفته است؟ اگر پاسخ شما مثبت است، ممکن است با یکی از انواع اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن دست و پنجه نرم کنید.
اختلالات تغذیه، بیماریهای پیچیدهای هستند که نه تنها جسم، بلکه روح و روان فرد را نیز درگیر میکنند. این اختلالات، یک رقص مرگبار با غذا هستند که میتواند به عواقب جبرانناپذیری منجر شود. از کاهش وزن شدید و سوء تغذیه گرفته تا مشکلات قلبی، کلیوی و حتی مرگ، از جمله عوارض این بیماریها هستند. اما خبر خوب این است که با تشخیص به موقع و درمان مناسب، میتوان بر این اختلالات غلبه کرد و به زندگی سالم و شاد بازگشت.
در این مطلب از کلینیک روان شناسی و مشاوره جوانه، قصد داریم به بررسی دقیقتر اختلالات تغذیه، علل بروز آنها، علائم، عوارض و روشهای درمان بپردازیم. با ما همراه باشید تا بیشتر با این بیماریها آشنا شوید و راهکارهایی برای مقابله با آنها بیابید.
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن چیست؟
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن بیماریهایی هستند که باعث میشوند رابطه ما با غذا به شدت بهم بخورد. این اختلالات باعث میشوند که افراد به جای اینکه از غذا لذت ببرند، آن را به عنوان دشمن یا ابزاری برای کنترل بدن خود ببینند. این اختلالات انواع مختلفی دارند و هر کدام علائم و عوارض خاص خود را دارند.
برای مثال، در برخی اختلالات افراد خیلی کم غذا میخورند و از خوردن میترسند، در حالی که در برخی دیگر افراد مقدار زیادی غذا میخورند و بعد احساس گناه و شرم میکنند. این اختلالات نه تنها روی جسم، بلکه روی روح و روان فرد هم تاثیر میگذارند و باعث افسردگی، اضطراب و مشکلات اجتماعی میشوند.
خوشبختانه این اختلالات قابل درمان هستند. با کمک روانشناسان، متخصصان تغذیه و سایر متخصصان، افراد مبتلا به اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن میتوانند به زندگی سالم و عادی برگردند.
به طور خلاصه، اختلالات تغذیه بیماریهایی هستند که باعث میشوند رابطه ما با غذا به هم بخورد و زندگی ما را تحت تأثیر قرار دهند. اما با کمک و درمان، این اختلالات قابل کنترل هستند.
علائم و نشانههایی که به ما ثابت میکند مبتلا به اختلال خوردن هستیم!
علائم اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن بسته به نوع بیماری متفاوت است و هر یک از آنها نشانههای خاص خود را دارد. با این حال، برخی از این علائم بین اختلالات مختلف مشترک هستند و برای تشخیص دقیق، شناخت این نشانهها ضروری است. در ادامه به بررسی علائم هر یک از این اختلالات میپردازیم:
۱. علائم بیاشتهایی عصبی:
- وزن افراد مبتلا به بیاشتهایی عصبی به طور قابل توجهی کمتر از افراد همسن و همقد آنها است.
- این افراد الگوهای غذایی بسیار محدودی دارند و از مصرف غذا امتناع میکنند.
- با وجود کمبود وزن، از افزایش وزن به شدت هراس دارند.
- به طور دائمی برای کاهش وزن خود تلاش میکنند.
- عزت نفس آنها به شدت تحت تأثیر وزن و ظاهر بدنشان قرار دارد.
- کمبود وزن خود را انکار میکنند و نسبت به خطرات ناشی از آن آگاهی ندارند.
۲. علائم پرخوری عصبی در اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن
پرخوری عصبی، یک اختلال پیچیده است که در آن فرد در دورههای زمانی مشخص، مقدار زیادی غذا میخورد و بعد از آن احساس گناه و شرم شدیدی میکند. این رفتارها اغلب با تلاش برای جبران کالریهای مصرف شده، مثل استفراغ، مصرف مسهل یا ورزش شدید همراه است.
بیماران مبتلا به پرخوری عصبی معمولاً وزن طبیعی خود را حفظ میکنند و کاهش وزن شدیدی ندارند. بعضی از این نشانه ها عبارتنداز:
- تجربه دورههای مکرر پرخوری بدون کنترل.
- تکرار رفتارهای پاکسازی مانند استفراغ یا استفاده از ملینها برای جلوگیری از افزایش وزن.
- وابستگی شدید عزتنفس به شکل بدن و وزن.
- ترس از افزایش وزن، حتی با وجود داشتن وزن طبیعی.
پرخوری عصبی و بیاشتهایی عصبی هر دو ریشههای روانی دارند. اگر این علائم را در خود مشاهده میکنید، توصیه میشود برای تشخیص و درمان به روانشناس مراجعه کنید.
۳. علائم پرخوری:
برخی از علائم رایج پرخوری عبارتاند از:
- خوردن غذا با سرعت زیاد و گاهی به صورت مخفیانه، بهطوری که حتی در صورت عدم گرسنگی، تا حدی که باعث ناراحتی میشود، به خوردن ادامه میدهند.
- احساس ناتوانی در کنترل خوردن غذا در طول دورههای پرخوری.
- احساس خجالت، انزجار یا گناه پس از فکر کردن به دورههای پرخوری.
- عدم استفاده از روشهای پاکسازی مانند استفراغ یا ورزش بیش از حد برای کنترل وزن
۴. علائم بیاشتهایی عصبی در اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن
بیاشتهایی عصبی یک اختلال پیچیده است که باعث میشود فرد به طور عمدی از خوردن غذا خودداری کند یا مقدار بسیار کمی غذا بخورد. این بیماری نه تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر سلامت روانی فرد نیز تأثیر میگذارد.
شایعترین علائم و نشانههای بیاشتهایی شامل موارد زیر است:
- اجتناب از مصرف غذا یا محدود کردن شدید آن که منجر به کاهش کالری دریافتی میشود.
- الگوهای غذایی غیرمعمول که با زندگی روزمره تداخل دارند، مانند امتناع از غذا خوردن در کنار دیگران.
- کاهش وزن چشمگیر یا رشد ناکافی نسبت به سن و قد.
- کمبود مواد مغذی که ممکن است نیاز به مصرف مکملها یا تغذیه از طریق لوله را ضروری کند.
۵. علائم سندروم خوردن شبانه در اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن
سندرم خوردن شبانه، یک اختلال تغذیهای است که با الگوهای نامنظم خوردن و مشکلات خواب همراه است. افراد مبتلا به این سندرم، معمولاً در طول روز اشتهای کمی دارند؛ اما شبها به شدت احساس گرسنگی میکنند و مقدار زیادی غذا میخورند.
علائم اصلی سندرم خوردن شبانه عبارتاند از:
- بیاشتهایی در ساعات صبح.
- میل شدید به خوردن غذا بین شام و زمان خواب.
- بیخوابی به طور مکرر، چهار تا پنج شب در هفته.
- نیاز به خوردن برای خوابیدن یا دوباره به خواب رفتن.
- احساس افسردگی که در ساعات عصر تشدید میشود.
انواع اختلالات تغذیهای یا اختلال غذا خوردن را بشناسید!
اختلالات تغذیهای مشکلاتی هستند که به شکلی خاص روی تغذیه و عادات غذایی افراد تأثیر میگذارند. در اینجا به بررسی رایجترین این اختلالات میپردازیم:
۱. بیاشتهایی عصبی (آنورکسیا)
بیاشتهایی عصبی یکی از شایعترین اختلالات تغذیهای است که بیشتر در زنان دیده میشود. فرد مبتلا به این اختلال، حتی با وجود وزن بسیار پایین، احساس اضافهوزن میکند و با روشهای مختلف مانند محدود کردن غذا، ورزش زیاد و استفراغ سعی میکند وزن خود را کاهش دهد. این اختلال میتواند برای زندگی خطرناک باشد.
۲. پرخوری عصبی (بولیمیا)
پرخوری عصبی نیز بیشتر در نوجوانان و زنان دیده میشود. فرد مبتلا در یک دوره زمانی خاص مقدار زیادی غذا میخورد و تا حدی که به احساس ناراحتی شدید برسد، نمیتواند خوردن را متوقف کند. پس از پرخوری، برای جبران کالری مصرفشده از روشهای پاکسازی مثل استفراغ اجباری، استفاده از ملینها یا ورزش زیاد استفاده میکند.
۳. اختلال پرخوری
افراد مبتلا به این اختلال به طور منظم مقادیر زیادی غذا مصرف میکنند و قادر به کنترل خوردن خود نیستند. برخلاف پرخوری عصبی، این افراد از روشهای پاکسازی استفاده نمیکنند. دورههای پرخوری ممکن است باعث اضافهوزن یا باقیماندن وزن طبیعی فرد شود.
۴. بیاشتهایی
افراد مبتلا به این اختلال تمایلی به خوردن غذا ندارند و ممکن است از غذاهایی با طعم، رنگ یا بافت خاصی اجتناب کنند. این اختلال بیشتر در کودکان دیده میشود و علت اصلی آن ترس از افزایش وزن نیست، بلکه میتواند به عوامل دیگری مانند ترس از خفگی مرتبط باشد.
۵. پیکا (هرزخواری)
افراد مبتلا به پیکا موادی غیر غذایی مثل خاک، یخ، گچ یا کاغذ را میخورند. این اختلال معمولاً در کودکان، زنان باردار یا افراد با ناتوانی ذهنی دیده میشود و میتواند به مشکلات جدی مانند مسمومیت یا عفونت منجر شود.
۶. اختلال نشخوار
این اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن باعث میشود که فرد غذا را پس از بلعیدن دوباره به دهان بازگرداند. این عمل میتواند ارادی یا غیرارادی باشد. اگر درمان نشود، میتواند منجر به سوءتغذیه و مشکلات جدی دیگر شود. این اختلال بیشتر در نوزادان و افراد با ناتوانی ذهنی دیده میشود.
۷. سندروم خوردن شبانه
افراد مبتلا به این سندروم شبها از خواب بیدار شده و مقدار زیادی غذا مصرف میکنند، به طوری که حدود یکچهارم کالری روزانه خود را در این زمان میخورند. این رفتار معمولاً دو بار در هفته یا بیشتر تکرار میشود.
در صورت تجربه هر یک از این علائم، مراجعه به پزشک یا متخصص روانشناس توصیه میشود تا راهنمایی و درمان لازم صورت گیرد.
چه چیزی باعث اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن میشود؟ (علت)
کارشناسان بر این باورند که اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن میتوانند به دلایل متعددی ایجاد شوند. یکی از این دلایل وراثت است. تحقیقی که بر روی دوقلوهایی انجام شد که از بدو تولد جدا و به خانوادههای مختلف سپرده شدند، نشان داد که اختلالات تغذیهای در این دوقلوها ارثی است. بهطوری که اگر یکی از دوقلوها دچار اختلال خوردن شود، احتمال اینکه دوقل دیگر نیز به این اختلال مبتلا شود، حدود ۵۰٪ است.
علاوه بر این، ویژگیهای شخصیتی نیز میتوانند در بروز اختلالات تغذیهای نقش داشته باشند. به عنوان مثال، افرادی که دچار روانرنجوری، کمالگرایی یا تکانشگری هستند، بیشتر در معرض این اختلالات قرار دارند. به طور کلی، میتوان علل اصلی اختلالات تغذیهای را به موارد زیر تقسیم کرد:
- ژنتیک
- ویژگیهای شخصیتی
- فشارهای اجتماعی برای لاغری
- ترجیحات فرهنگی که به لاغری اهمیت میدهند
- قرار گرفتن در معرض رسانههایی که این ایدهآلها را ترویج میکنند.
چه عوارضی اختلال خوردن برای ما دارد؟
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن میتوانند عوارض متعددی را به همراه داشته باشند که در برخی موارد، این عوارض به قدری شدید هستند که میتوانند زندگی فرد را به خطر بیندازند. هرچه اختلال شدیدتر و طولانیتر باشد، احتمال بروز عوارض جدیتر نیز بیشتر میشود. از جمله این عوارض و اثرات این اختلال میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مشکلات جدی در سلامتی: اختلالات تغذیهای میتوانند منجر به عوارض جسمانی شدید؛ مانند اختلال در عملکرد قلب، مشکلات گوارشی و نارسایی کلیه شوند.
- افسردگی و اضطراب: این اختلالات معمولاً با مشکلات روحی مانند افسردگی و اضطراب همراه هستند که میتوانند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند.
- افکار یا رفتارهای مربوط به خودکشی: در موارد شدید، ممکن است افراد به افکار یا رفتارهای خودکشی دچار شوند که نیاز به درمان فوری دارند.
- مشکلات در رشد: اختلالات تغذیهای میتوانند به ویژه در کودکان و نوجوانان، منجر به اختلال در رشد و توسعه فیزیکی و شناختی شوند.
- مشکلات اجتماعی: این اختلالات میتوانند روابط اجتماعی فرد را تحت تأثیر قرار دهند و موجب انزوا و کاهش تعاملات اجتماعی شوند.
- ایجاد مسائلی در محل کار و مدرسه: اختلالات تغذیهای میتوانند به افت عملکرد تحصیلی یا شغلی منجر شوند و توانایی فرد در انجام وظایف روزمره را کاهش دهند.
اختلالات تغذیهای یا اختلالات خوردن، شامل مشکلات روانی هستند که فرد به غذا، وزن یا شکل بدن وسواس پیدا میکند - مرگ: در موارد بسیار شدید، اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن میتوانند به مرگ منجر شوند، به ویژه در شرایطی که فرد به درمان مناسب دسترسی نداشته باشد.
به همین دلیل، تشخیص و درمان به موقع این اختلالات اهمیت بسیار زیادی دارد. افرادی که با علائم اختلالات تغذیهای مواجه هستند، باید به متخصصان سلامت مراجعه کنند تا از عوارض جدی جلوگیری شود و درمانهای لازم آغاز گردد.
روشهای تشخیص اختلال خوردن در خانه و توسط پزشک (ابزارهای تشخیصی)
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن ممکن است به راحتی شناسایی نشوند، اما میتوان با استفاده از برخی روشها در خانه و همچنین ابزارهای تشخیصی توسط پزشک، آنها را شناسایی کرد.
روشهای خانگی
- توجه به الگوهای غذایی: بررسی کنید آیا احساس میکنید که در کنترل خوردن غذا مشکل دارید یا آیا الگوهای خاصی در غذا خوردنتان وجود دارد (مانند پرخوری یا بیاشتهایی).
- احساسات مرتبط با غذا: توجه کنید آیا غذا خوردن شما تحت تأثیر احساسات مانند افسردگی، اضطراب یا استرس قرار دارد.
- تغییرات در وزن: اگر به طور مداوم تغییرات وزن قابل توجهی را تجربه میکنید، این میتواند نشانهای از اختلال غذایی باشد.
- آزمایشهای خودارزیابی: استفاده از پرسشنامههای آنلاین مربوط به اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن میتواند به شما کمک کند تا بفهمید آیا به این اختلالات دچار هستید یا خیر.
روشهای پزشکی
- معاینه بالینی: پزشک با بررسی تاریخچه پزشکی و علائم بالینی شما، میتواند به تشخیص اختلال خوردن بپردازد.
- پرسشنامههای تشخیصی: پزشک ممکن است از ابزارهای تشخیصی مانند پرسشنامههای استاندارد برای سنجش وضعیت روحی و تغذیهای شما استفاده کند.
- آزمایشهای آزمایشگاهی: برخی از آزمایشها برای ارزیابی وضعیت تغذیه و سلامتی جسمی شما ممکن است ضروری باشد.
- مصاحبه بالینی: جلسات مشاوره با روانشناس یا متخصص تغذیه میتواند به شناسایی الگوهای رفتاری و احساسی مرتبط با اختلالات خوردن کمک کند.
کلینیک اضطراب و افسردگی جوانه
اگر شما یا کسی که میشناسید با علائم اختلالات تغذیهای مواجه هستید، کلینیک اضطراب و افسردگی جوانه میتواند به شما کمک کند. این کلینیک با تیمی از متخصصان مجرب و با ارائه خدمات مشاوره حضوری و آنلاین، به شما در شناسایی و درمان اختلالات تغذیهای و مسائل مرتبط با سلامت روان کمک میکند.
برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره با بهترین روانشناسان، میتوانید به وبسایت کلینیک جوانه مراجعه کنید. سلامت روان شما مهم است و ما در کنار شما هستیم.
درمان اختلالات تغذیهای یا اختلالات خوردن
اختلالات تغذیهای یا اختلال خوردن مربوط به خوردن، به مشکلات روانی گفته میشود که در آن فرد به موضوعاتی مانند غذا، وزن و فرم بدن دچار وسواس میشود.
این اختلالات میتوانند عواقب جدی جسمی و روانی به همراه داشته باشند و در موارد شدید حتی منجر به مرگ شوند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به بهبود وضعیت بیمار کمک کند و از عوارض جدی جلوگیری کند.
روشهای درمانی
۱. مشاوره تغذیه
این روش شامل همکاری با متخصص تغذیه است که برنامه غذایی مناسب را بر اساس نیازهای فردی بیمار طراحی میکند. هدف این مشاوره تغییر عادات غذایی ناسالم و ارتقاء تغذیه سالم است. متخصص تغذیه به بیمار کمک میکند تا با الگوهای صحیح تغذیه آشنا شود و وزن متناسبی را حفظ کند.
۲. رواندرمانی
در این روش، روانشناس به بیمار کمک میکند تا الگوهای فکری و رفتاری ناسالم را شناسایی و تغییر دهد. انواع مختلفی از رواندرمانی مانند درمان شناختی-رفتاری (CBT) وجود دارد که به چالش کشیدن افکار منفی مرتبط با غذا و وزن کمک میکند. این نوع درمان میتواند شامل جلسات فردی یا گروهی باشد.
۳. دارو درمانی
داروها نمیتوانند اختلالات خوردن را به طور کامل درمان کنند، اما میتوانند علائم مرتبط با آنها را کاهش دهند. داروهای ضدافسردگی و ضداضطراب معمولاً برای کمک به مدیریت اضطراب و افسردگی که ممکن است با اختلالات خوردن همراه باشد، تجویز میشوند. این داروها میتوانند به کاهش میل به پرخوری یا رفتارهای پاکسازی کمک کنند.
۴. درمان گروهی
درمان گروهی شامل شرکت در جلسات با افرادی است که تجربههای مشابهی دارند. این نوع درمان میتواند به بیماران احساس همبستگی و حمایت اجتماعی بدهد و به آنها کمک کند تا از تجربیات یکدیگر بیاموزند. در این جلسات، افراد میتوانند احساسات و چالشهای خود را بیان کنند و از راهکارهای یکدیگر بهرهمند شوند.
۵. درمان خانواده
این نوع درمان به ویژه برای نوجوانان و جوانان مؤثر است و شامل مشارکت اعضای خانواده در فرایند درمان میشود. هدف این روش تقویت ارتباطات خانوادگی و ایجاد محیط حمایتی برای بیمار است. در این جلسات، اعضای خانواده میتوانند یاد بگیرند که چگونه بهترین حمایت را از بیمار ارائه دهند و الگوهای ارتباطی مثبت را تقویت کنند.
۶. برنامههای بستری
در موارد شدید اختلالات خوردن، ممکن است نیاز به بستری شدن در مراکز تخصصی باشد. این برنامهها معمولاً شامل درمانهای جامع پزشکی، روانشناختی و تغذیهای هستند. بیماران تحت نظارت دقیق قرار میگیرند و به آنها کمک میشود تا از عوارض جسمی ناشی از اختلالات خود بهبود یابند.
۷. ورزش درمانی
ورزش به عنوان یک روش مکمل در درمان اختلالات خوردن میتواند مفید باشد، اما باید با احتیاط انجام شود. هدف از ورزش درمانی افزایش سلامت جسمانی و روحی است بدون اینکه بر روی وزن یا ظاهر بدن تمرکز شود. فعالیتهای ورزشی میتوانند به کاهش استرس و اضطراب کمک کنند و حس خوبی را در فرد ایجاد کنند.
درمان اختلالات تغذیهای نیازمند رویکرد چندجانبهای است که شامل مشاوره، رواندرمانی، دارو درمانی و حمایت اجتماعی میشود.
انتخاب روش مناسب بستگی به نوع اختلال، شدت آن و نیازهای فرد دارد. با توجه به اینکه این اختلالات میتوانند عواقب جدی داشته باشند، مهم است که بیماران به محض شناسایی علائم، به دنبال کمک حرفهای باشند.
۸ نکته طلایی برای پیشگیری از اختلال خوردن
پیشگیری از اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن نیازمند توجه به سلامت روانی و جسمی است. با تقویت عزتنفس، آموزش عادات غذایی سالم و ایجاد محیطی حمایتی، میتوان از بروز این اختلالات جلوگیری کرد. در ادامه به نکات کلیدی برای این پیشگیری اشاره میکنیم.
- ترویج الگوهای غذایی سالم: عادات غذایی مثبت را در خانواده تقویت کنید و از مصرف غذاهای فرآوریشده و قندهای اضافی پرهیز کنید.
- گفتوگو در مورد تصویر بدنی: با فرزندتان درباره زیبایی و تنوع بدنها صحبت کنید و او را تشویق کنید تا بدن خود را دوست داشته باشد.
- ایجاد محیط حمایتی: محیطی آرام و بدون قضاوت فراهم کنید که در آن کودک احساس راحتی کند و بتواند احساساتش را بیان کند.
- آموزش مهارتهای مدیریت استرس: به کودک خود بیاموزید که چگونه با استرس و فشارهای زندگی به طور سالم کنار بیاید.
- مراقبت از سلامت روان: به علائم افسردگی و اضطراب توجه کنید و در صورت نیاز از مشاوره و کمکهای حرفهای بهرهمند شوید.
- توجه به عادات غذایی شخصی: به عادات غذایی خود توجه کنید و به فرزندتان نشان دهید که چگونه میتوان با رفتارهای سالم و مثبت نسبت به غذا برخورد کرد.
- پرهیز از فشار برای لاغری: از قضاوت در مورد وزن و ظاهر خودداری کنید و به جای آن بر روی سلامتی و نشاط تمرکز کنید.
- ترویج فعالیتهای بدنی: فعالیتهای ورزشی را به عنوان یک راه برای شادی و سلامتی معرفی کنید و نه به عنوان یک وسیلهای برای کاهش وزن.
این نکات میتوانند به شما در ایجاد یک محیط مثبت و سالم برای فرزندانتان کمک کنند. با تمرکز بر روی سلامت روانی و جسمی، میتوان از بروز اختلالات خوردن پیشگیری کرد و به فرزندان یاد داد که چگونه با غذا و بدن خود به طور سالم برخورد کنند.
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در کودکان
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در کودکان به مشکلاتی گفته میشود که در عادات غذایی آنها ایجاد میشود و میتواند تأثیر منفی بر سلامتی و رشد آنها داشته باشد. این اختلالات میتوانند شامل پرخوری، بیاشتهایی، و انتخاب غذاهای غیرمعمول باشند.
کودکان ممکن است به دلایل مختلفی مانند فشار اجتماعی، تأثیرات رسانهها، یا مشکلات عاطفی به این اختلالات دچار شوند. این وضعیت نهتنها بر سلامت جسمی کودک تأثیر میگذارد، بلکه میتواند بر عزتنفس و روابط اجتماعی او نیز آسیب بزند.
به همین دلیل، شناسایی زودهنگام علائم این اختلالات و کمک به کودک برای ایجاد عادات غذایی سالم بسیار مهم است. والدین و مربیان میتوانند با ایجاد محیطی حمایتی و گفتگوهای باز، به کودکان کمک کنند تا احساسات و نگرانیهای خود را بیان کنند و به سمت رفتارهای غذایی مثبت هدایت شوند.
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در نوجوانان
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در نوجوانان، مشکلاتی جدی هستند که باعث میشوند رابطه آنها با غذا به هم بخورد. این اختلالات انواع مختلفی دارند و هر کدام به روشهای متفاوتی روی بدن و ذهن نوجوان اثر میگذارند.
برخی از نوجوانان ممکن است خیلی کم غذا بخورند و از چاق شدن بترسند، در حالی که برخی دیگر ممکن است مقدار زیادی غذا بخورند و بعد از آن احساس گناه کنند.
این اختلالات نه تنها روی وزن نوجوان تأثیر میگذارند، بلکه میتوانند باعث مشکلات روحی و روانی مثل افسردگی، اضطراب و مشکلات اجتماعی شوند.
علتهای این اختلالات پیچیده هستند و معمولاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی، روانی و اجتماعی هستند. فشارهای اجتماعی برای داشتن اندام ایدهآل، مشکلات خانوادگی، استرس و تغییرات هورمونی در دوران نوجوانی میتوانند خطر ابتلا به این اختلالات را افزایش دهند.
خوشبختانه با کمک متخصصان تغذیه، روانشناسان و سایر افراد حرفهای، میتوان به نوجوانان مبتلا به این اختلالات کمک کرد تا زندگی سالمتری داشته باشند.
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در زنان باردار
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در دوران بارداری، وضعیتی است که در آن زن باردار رابطه ناسالمی با غذا برقرار میکند. این اختلالات میتوانند شامل پرخوری، بیاشتهایی، یا رفتارهای پاکسازی مانند استفراغ یا مصرف مسهل باشد. این اختلالات نه تنها سلامت مادر را به خطر میاندازند، بلکه میتوانند رشد و نمو جنین را نیز تحت تأثیر قرار دهند.
دلایل بروز این اختلالات در دوران بارداری بسیار پیچیده است و ممکن است ترکیبی از عوامل روانی، اجتماعی و بیولوژیکی باشد.
فشارهای اجتماعی برای حفظ اندام ایدهآل، نگرانی در مورد افزایش وزن بیش از حد، و تغییرات هورمونی در دوران بارداری از جمله عواملی هستند که میتوانند به بروز این اختلالات کمک کنند.
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در دوران بارداری، وضعیتی است که در آن زن باردار رابطه ناسالمی با غذا برقرار میکند. این اختلالات میتوانند شامل پرخوری، بیاشتهایی، یا رفتارهای پاکسازی مانند استفراغ یا مصرف مسهل باشد.
این اختلالات نه تنها سلامت مادر را به خطر میاندازند، بلکه میتوانند رشد و نمو جنین را نیز تحت تأثیر قرار دهند. دلایل بروز این اختلالات در دوران بارداری بسیار پیچیده است و ممکن است ترکیبی از عوامل روانی، اجتماعی و بیولوژیکی باشد. فشارهای اجتماعی برای حفظ اندام ایدهآل، نگرانی در مورد افزایش وزن بیش از حد، و تغییرات هورمونی در دوران بارداری از جمله عواملی هستند که میتوانند به بروز این اختلالات کمک کنند.
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در سالمندان
افزایش سن، تغییرات زیادی در بدن رخ میدهد که یکی از آنها تغییر در عادات غذایی است. این تغییرات میتواند به اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در سالمندان منجر شود. این اختلالات نه تنها بر سلامت جسمی، بلکه بر روحیه و کیفیت زندگی آنها نیز تأثیر میگذارد.
دلایل مختلفی برای بروز اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن در سالمندان؛ از جمله تغییرات فیزیولوژیکی مثل کاهش حس چشایی و بویایی، مشکلات دندان و لثه، بیماریهای مزمن، داروها، افسردگی و مشکلات اجتماعی. وجود دارد.
این اختلالات میتواند به شکلهای مختلفی بروز کند؛ از جمله کاهش شدید وزن، پرخوری، مشکل در بلعیدن غذا و عدم تعادل در دریافت مواد مغذی. عواقب این اختلالات بسیار جدی است و میتواند منجر به ضعف، کاهش ایمنی بدن، افزایش خطر ابتلا به بیماریها و حتی مرگ شود.
چه افرادی در معرض ابتلا به اختلال خوردن قرار دارند؟
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن معمولاً در زنان در دوره جوانی و اوایل بزرگسالی ظاهر میشوند، اما هر فردی، چه فقیر یا ثروتمند، پیر یا جوان، با هر نژاد، توانایی، فرهنگ، جنسیت یا گرایش جنسی، ممکن است به این اختلالات دچار شود. عوامل مختلفی مانند ژنتیک، محیط، هنجارهای اجتماعی و سلامت روان در بروز این اختلالات تأثیر دارند.
افرادی که با چالشهای دیگری در زمینه سلامت روان، مانند افسردگی، اضطراب یا اعتیاد به مواد مخدر و الکل مواجه هستند، بیشتر در معرض رفتارهای غذایی ناسالم قرار میگیرند.
شرایط پراسترس، مانند فشار از سوی اطرافیان یا فعالیتهایی که فرد را به دنبال کردن رژیمهای سخت و غیرمنطقی ترغیب میکنند—مانند رشتههای ورزشی، رقص و مدلینگ—میتواند خطر ابتلا به اختلالات خوردن را افزایش دهد.
جمع بندی
اختلالات تغذیه یا اختلال خوردن نهتنها میتوانند فعالیتهای روزمره را مختل کنند، بلکه تأثیرات جدی بر سلامت روان و عاطفی فرد نیز دارند. ممکن است احساس اضطراب بیشتری نسبت به کالریهای مصرفی پیدا کنید و از وزن خود خجالت بکشید.
این احساسات میتوانند منجر به انزوا از خانواده و دوستان شوند، به ویژه کسانی که در مورد سلامت شما نگران هستند، و این انزوا ممکن است به افسردگی منتهی شود.
عوارض فیزیکی ناشی از اختلالات خوردن میتواند بسیار جدی باشد. در طول زمان، عادات غذایی نامناسب میتوانند به دستگاه گوارش، پوست، استخوانها، دندانها و عملکرد سایر اندامها، از جمله قلب، آسیب برسانند. بهویژه، بیاشتهایی عصبی در مقایسه با سایر اختلالات روانی، بالاترین نرخ مرگ و میر را دارد.
در واقع، خطر مرگ زودهنگام در افرادی که به بیاشتهایی عصبی مبتلا هستند، ۱۸ برابر بیشتر از همسالانشان است. به همین خاطر، شناسایی زودهنگام علائم و دریافت درمان مناسب، امری ضروری به شمار میرود.