اختلال بیشفعالی/نقص توجه (ADHD) یکی از رایجترین اختلالات عصبی-رشدی است که عمدتاً در دوران کودکی ظاهر میشود و میتواند تأثیرات چشمگیری بر زندگی فرد بگذارد. این اختلال مسیر پیچیدهای را طی میکند؛ برخی از علائم آن با گذشت زمان کاهش مییابد، اما بررسیهای علمی نشان میدهند که نزدیک به ۴۰ درصد از نشانههای ADHD تا دوران بزرگسالی نیز باقی میمانند. این پایداری علائم، پرسش مهمی را به ذهن میآورد که علت بیش فعالی چیست؟
برای درک بهتر علت بیش فعالی و راههای پیشگیری از آن، نیاز به شناسایی عوامل مؤثر بر ایجاد این اختلال داریم. چه عواملی باعث بروز این شرایط میشوند و چگونه میتوان به آنها پاسخ داد؟ در این مطلب از کلینیک روان شناسی و مشاوره جوانه به بررسی دقیق علت بیش فعالی میپردازیم و تلاش میکنیم پاسخهای روشن و علمی به این سؤالات ارائه دهیم.
چه چیزی باعث بیش فعالی میشود؟ (علت بیش فعالی)
با اینکه امروزه اصطلاح بیشفعالی برای بسیاری از کودکان و حتی بزرگسالان استفاده میشود، اما دانشمندان هنوز نتوانستهاند علت بیش فعالی پیدا کنند.
در واقع، علت بیش فعالی و عوامل خطر این اختلال همچنان تا حد زیادی ناشناخته هستند. با این وجود، تحقیقات زیادی نشان دادهاند که برخی عوامل میتوانند نقش مهمی در ایجاد اختلال ADHD داشته باشند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله بیش فعالی چیست؟ مراجعه کنید.
۱. نقش ژنتیک در اختلال بیش فعالی (ADHD)
تحقیقات گستردهای که در سالهای اخیر در حوزه ژنتیک صورت گرفته، ارتباط قوی بین وراثت و علت بیش فعالی (ADHD) را آشکار ساخته است. به عبارت دیگر، ژنها به عنوان عوامل اصلی در شکلگیری این اختلال شناخته شدهاند.
مطالعات انجام شده بر روی دوقلوها، به ویژه دوقلوهای همسان، شواهد محکمی از این ادعا ارائه میدهند. در این مطالعات مشاهده شده است که احتمال بروز بیش فعالی در دوقلوهای همسانی که یکی از آنها به این اختلال مبتلا است، بسیار بیشتر از دوقلوهای ناهمسان است. این امر نشاندهنده نقش تعیینکننده ژنها در بروز بیش فعالی است.
علاوه بر مطالعات دوقلوها، تحقیقات خانوادگی نیز از اهمیت ژنتیک در این اختلال حکایت دارد. در بسیاری از موارد، بیش فعالی در چندین نسل از یک خانواده مشاهده میشود.
این امر نشان میدهد که ژنهای مرتبط با ADHD از والدین به فرزندان منتقل میشوند. مطالعات نشان دادهاند که احتمال بروز بیش فعالی در کودکانی که پدر آنها به این اختلال مبتلا است، به مراتب بیشتر از کودکانی است که پدرشان ADHD ندارد. این یافته نشان میدهد که ژنهای منتقل شده از پدر نقش مهمی در بروز بیش فعالی در فرزندان ایفا میکنند.
همچنین، مطالعات نشان دادهاند که علت بیش فعالی در پسرها شایعتر از دخترها است. این تفاوت جنسیتی ممکن است به عوامل ژنتیکی و هورمونی مرتبط باشد
۲. عوامل رشد و تأثیر آن بر بیش فعالی
همانطور که میدانیم، دوره جنینی و اوایل تولد، دورهای حساس و بحرانی در رشد و نمو مغز و سیستم عصبی کودک است.
هرگونه اختلال یا مشکلی در این دوره میتواند عواقب جدی و طولانی مدتی برای کودک به همراه داشته باشد. یکی از این عواقب، اختلال بیش فعالی (ADHD) است که با علائمی مانند بیتوجهی، بیشفعالی و تکانشگری مشخص میشود.
مطالعات نشان دادهاند که عوامل مختلفی در دوران رشد جنین و اوایل تولد میتوانند احتمال بروز اختلال بیش فعالی را افزایش دهند.
یکی از این عوامل، ابتلای مادر به بیماریهای عفونی در سه ماهه اول بارداری است. عفونتهایی مانند سرخجه، توکسوپلاسموز و برخی از انواع آنفلوانزا میتوانند به طور مستقیم به مغز جنین آسیب رسانده و احتمال بروز اختلالات عصبی از جمله بیش فعالی را افزایش دهند.
علاوه بر عفونتها، سوءتغذیه مادر در اوایل بارداری نیز میتواند خطر ابتلای کودک به بیش فعالی را بالا ببرد. کمبود برخی از ویتامینها و مواد معدنی ضروری در دوران بارداری، میتواند بر رشد و نمو مغز جنین تأثیر گذاشته و احتمال بروز اختلالات عصبی را افزایش دهد.
همچنین، مشکلات بهداشتی دیگری مانند عفونتهای رحمی نیز میتوانند به عنوان عوامل خطر برای بروز بیش فعالی در نظر گرفته شوند.
به طور کلی، میتوان گفت که شرایط نامناسبی که مادر در دوران بارداری و زایمان تجربه میکند، مانند بیماری، سوءتغذیه، استرس و مشکلات پزشکی، میتواند تا حد زیادی احتمال ابتلای نوزاد به اختلال بیش فعالی را افزایش دهد.
این شرایط میتوانند با ایجاد اختلال در رشد و نمو مغز جنین، زمینه را برای بروز اختلالات عصبی مانند بیش فعالی فراهم آورند.
۳. علت بیش فعالی و تغییرات مغزی
یکی از ویژگیهای بارز اختلال بیشفعالی، تغییراتی است که در عملکرد مغز افراد مبتلا به آن رخ میدهد. مناطق مختلفی از مغز در کنترل عملکردهای حیاتی مانند توجه، تمرکز، کنترل تکانهها و برنامهریزی نقش دارند. در افراد مبتلا به این اختلال، این مناطق به دلایل مختلفی از جمله عوامل ژنتیکی، محیطی و بیولوژیکی، دچار تغییرات ساختاری و عملکردی میشوند.
تحقیقات نشان داده است که در مغز افراد مبتلا به بیشفعالی، ارتباطات بین نورونها در مناطقی که مسئول توجه و کنترل تکانهها هستند، به اندازه کافی قوی نیست.
این امر باعث میشود که فرد مبتلا به بیشفعالی در حفظ تمرکز بر روی یک کار خاص با مشکل مواجه شود و به راحتی حواسش پرت شود.
همچنین، نواحی مربوط به کنترل تکانهها در مغز این افراد، فعالیت کمتری نشان میدهند که منجر به رفتارهای ناگهانی و بیدلیل میشود.
علاوه بر این، مطالعات تصویربرداری از مغز نشان داده است که در افراد مبتلا به بیشفعالی، حجم برخی از مناطق مغزی مانند قشر پیش پیشانی که نقش مهمی در عملکردهای اجرایی مانند برنامهریزی و تصمیمگیری دارد، کوچکتر است. این کاهش حجم میتواند بر توانایی فرد در سازماندهی وظایف، مدیریت زمان و کنترل احساسات تأثیر بگذارد.
۴. زایمان زودرس و ارتباط آن با اختلال بیش فعالی (ADHD)
یکی از عواملی که به طور فزایندهای با اختلال بیش فعالی (ADHD) در ارتباط دانسته شده است، زایمان زودرس نوزاد است. تحقیقات نشان میدهند که نوزادانی که قبل از هفته ۳۷ بارداری به دنیا میآیند، به طور قابل توجهی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلال هستند.
دلیل این ارتباط تا حد زیادی به روند رشد ناقص مغز در نوزادان نارس برمیگردد. بخشهایی از مغز که مسئول توجه، کنترل تکانهها و عملکردهای اجرایی هستند، در مراحل پایانی بارداری تکامل مییابند؛ لذا، نوزادانی که زودتر از موعد متولد میشوند، ممکن است این مراحل حیاتی رشد را به طور کامل طی نکرده باشند.
در نتیجه، این کودکان در بزرگسالی بیشتر احتمال دارد با چالشهایی در زمینه تمرکز، کنترل رفتارهای خودجوش و سازماندهی کارها مواجه شوند که همگی از علائم اصلی اختلال بیش فعالی هستند.
علاوه بر این، عوارض ناشی از زایمان زودرس مانند مشکلات تنفسی، عفونت و نیاز به مراقبتهای ویژه در نوزادان دارد که نیز میتوانند به طور غیرمستقیم بر رشد مغز و افزایش خطر ابتلا به بیش فعالی تأثیرگذار باشند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله علائم بیش فعالی مراجعه کنید.
۵. آسیبهای مغزی و علت بیش فعالی در نوزادان
همانطور که پژوهشها نشان میدهند، یکی از علت بیش فعالی در نوزادان، آسیبهای جدی وارد شده به سر در دوران نوزادی است.
این آسیبها میتوانند به شکلهای مختلفی همچون ضربههای شدید، تصادفات یا حتی عوارض ناشی از زایمان رخ دهند.
در واقع، آسیبهای قابل توجه به سر نوزاد میتواند به عنوان یک عامل محرک اصلی در بروز اختلال بیشفعالی-نقص توجه عمل کند.
این آسیبها میتوانند به ساختارها و عملکردهای مغز آسیب رسانده و در نتیجه منجر به بروز علائم این اختلال مانند بیشفعالی، عدم تمرکز و تکانشگری شوند.
۶. تأثیر عوامل محیطی بر بروز بیش فعالی
علاوه بر عوامل داخلی مانند آسیبهای مغزی، عوامل محیطی نیز میتوانند نقش مهمی در افزایش احتمال ابتلای نوزاد به بیشفعالی ایفا کنند.
قرار گرفتن مادر باردار یا نوزاد در معرض مواد سمی و خطرناک مانند سرب، میتواند تأثیرات مخربی بر رشد و تکامل مغز داشته باشد.
سرب به عنوان یک سم قوی، میتواند به سیستم عصبی مرکزی آسیب رسانده و عملکردهای شناختی و رفتاری کودک را تحت تأثیر قرار دهد.
همچنین، قرار گرفتن در معرض سایر سموم محیطی نیز میتواند خطر ابتلا به این اختلال را افزایش دهد. این عوامل محیطی میتوانند به طور مستقیم یا غیرمستقیم بر عملکرد مغز تأثیر گذاشته و در نتیجه منجر به بروز علائم بیشفعالی شوند.
۷. مصرف الکل ، تنباکو و سایر مواد مخدر در دوران بارداری
مصرف الکل و تنباکو در دوران بارداری، تهدیدی جدی برای سلامت جنین به شمار میرود. الکل به راحتی از جفت عبور کرده و وارد جریان خون جنین میشود.
این ماده سمی، رشد مغز جنین را مختل کرده و میتواند به اختلالات عصبی مانند بیشفعالی (ADHD) منجر شود. نیکوتین موجود در تنباکو نیز با کاهش اکسیژنرسانی به جنین، آسیبهای مغزی ایجاد میکند و احتمال بروز بیشفعالی را افزایش میدهد.
بنابراین، مصرف هرگونه مواد مخدر و دخانیات در دوران بارداری، خطری جدی برای سلامت جسمی و روانی نوزاد محسوب میشود و میتواند عواقب جبرانناپذیری به همراه داشته باشد.
۸. وزن کم نوزاد در زمان تولد
وزن کم هنگام تولد، یکی از علت بیش فعالی (ADHD) در کودکان است. نوزادانی که با وزن بسیار کم متولد میشوند، اغلب دچار نارساییهای مختلفی هستند و مغز آنها به طور کامل رشد نکرده است. این نارساییها میتواند بر عملکرد مغز در آینده تأثیر گذاشته و احتمال بروز اختلالاتی مانند بیشفعالی را افزایش دهد.
عوامل مختلفی مانند سوء تغذیه مادر، بیماریهای مادر، زایمان زودرس و مصرف مواد مخدر در دوران بارداری میتوانند منجر به تولد نوزاد با وزن کم شوند؛ بنابراین، حفظ سلامت مادر و تغذیه مناسب در دوران بارداری، برای جلوگیری از تولد نوزاد با وزن کم و کاهش خطر ابتلا به بیشفعالی بسیار مهم است.
۹. عوامل عصبی و فیزیولوژیکی در اختلال بیشفعالی (ADHD)
تحقیقات گستردهای بر روی عوامل زیستی مؤثر در اختلال بیشفعالی انجام شده است. یکی از یافتههای مهم، اختلالات مشاهده شده در فعالیتهای الکتریکی مغز کودکان مبتلا به ADHD است.
در بررسیهای EEG (الکتروانسفالوگرافی)، محققان به طور مداوم الگوهای ناهنجاری در امواج بتا مغز این کودکان دست یافتهاند.
امواج بتا با توجه و تمرکز ارتباط نزدیکی دارند و تغییرات در این امواج میتواند به مشکلات تمرکزی و حواسپرتی در کودکان مبتلا به بیش فعالی مرتبط باشد.
علاوه بر این، مطالعات تصویربرداری عصبی مانند سی تی اسکن نشان میدهند که جریان خون در برخی مناطق مغز، به ویژه لوب پیشانی، در کودکان مبتلا به ADHD نسبت به کودکان سالم کمتر است.
لوب پیشانی نقش مهمی در عملکردهای اجرایی مانند برنامهریزی، کنترل تکانهها و توجه دارد. کاهش جریان خون در این ناحیه میتواند به مشکلات در این حوزهها در کودکان مبتلا به بیش فعالی کمک کند.
۱۰. علت بیش فعالی و اختلال در تعادل شیمیایی مغز
علاوه بر تغییرات ساختاری و عملکردی در مغز، اختلالات در سیستمهای انتقالدهنده عصبی نیز در علت بیش فعالی نقش مهمی ایفا میکنند.
دوپامین و نورآدرنالین از مهمترین انتقالدهندههای عصبی مرتبط با ADHD هستند. این مواد شیمیایی نقش کلیدی در تنظیم توجه، انگیزش و کنترل تکانهها دارند.
مطالعات نشان میدهند که عدم تعادل در این مواد شیمیایی میتواند به بروز علائم بیش فعالی کمک کند. به عنوان مثال، کاهش فعالیت سیستم دوپامینی میتواند به مشکلات توجه و انگیزشی در این کودکان منجر شود.
در مجموع، عوامل عصبی و فیزیولوژیکی متعددی در علت بیش فعالی نقش دارند. این عوامل شامل اختلالات در فعالیتهای الکتریکی مغز، تغییرات در جریان خون، و اختلالات در سیستمهای انتقالدهنده عصبی هستند. درک بهتر این عوامل میتواند به توسعه روشهای درمانی مؤثرتر برای این اختلال کمک کند.
۱۱. کمبود مواد مغذی و ارتباط آن با بیشفعالی
در سالهای اخیر، تحقیقات بسیاری به بررسی ارتباط بین کمبود برخی مواد مغذی و علائم ADHD پرداختهاند. اگرچه نمیتوان کمبود مواد مغذی را علت بیش فعالی دانست، اما شواهدی وجود دارد که نشان میدهد کمبود برخی ویتامینها و مواد معدنی میتواند علائم این اختلال را تشدید کند و علت بیش فعالی است.
ویتامینها و مواد معدنی نقش مهمی در عملکرد سیستم عصبی دارند. آنها به انتقال پیامهای عصبی، تنظیم خلق و خو و بهبود تمرکز کمک میکنند. کمبود این مواد مغذی میتواند عملکرد انتقالدهندههای عصبی را مختل کرده و در نتیجه منجر به بروز علائمی مانند بیقراری، عدم تمرکز و تکانشگری شود.
۱۲. علت بیش فعالی و قرار گرفتن در معرض سرب
سرب، فلزی سنگین و سمی است که از دیرباز به عنوان یکی از تهدیدات جدی سلامت انسان شناخته میشود. این فلز به دلیل خواص فیزیکی و شیمیایی خاص خود، در صنایع مختلف کاربرد گستردهای دارد. با این حال، تماس طولانی مدت با سرب میتواند عوارض جبرانناپذیری بر سلامت انسان، بهویژه سیستم عصبی، وارد کند.
یکی از مهمترین عوارض ناشی از قرار گرفتن در معرض سرب، افزایش خطر ابتلا به اختلال بیشفعالی (ADHD) است.
این اختلال عصبی رشدی، با علائمی مانند بیقراری، عدم تمرکز و تکانشگری مشخص میشود. مطالعات متعدد نشان دادهاند که سرب با تداخل در عملکرد طبیعی نورونها و انتقالدهندههای عصبی، به ویژه دوپامین، میتواند باعث بروز و تشدید علائم ADHD شود.
۱۳. عوامل روانی-اجتماعی (استرس، محیط خانوادگی نامناسب)
استرس یکی از مهمترین عوامل روانی-اجتماعی مرتبط با بیش فعالی است. استرس مزمن ناشی از موقعیتهای خانوادگی دشوار، مشکلات تحصیلی، یا تغییرات بزرگ در زندگی میتواند بر سیستم عصبی کودک تأثیر گذاشته و علائم بیش فعالی را تشدید کند.
کودکان مبتلا به بیش فعالی معمولاً حساسیت بیشتری نسبت به استرس دارند و ممکن است در مدیریت احساسات منفی مانند اضطراب و خشم با مشکل مواجه شوند.
محیط خانوادگی نامناسب نیز میتواند به عنوان یک عامل خطرناک برای بروز بیش فعالی در نظر گرفته شود. روابط ناسالم بین والدین، سبکهای تربیتی نامناسب، عدم ثبات در محیط خانواده و فقدان حمایت عاطفی کافی همگی میتوانند بر رشد عاطفی و رفتاری کودک تأثیر منفی گذاشته و احتمال بروز اختلالات رفتاری مانند بیش فعالی را افزایش دهند.
در مجموع، عوامل روانی-اجتماعی مانند استرس و محیط خانوادگی نامناسب میتوانند به عنوان محرکهایی برای بروز و تشدید علائم و علت بیش فعالی عمل کنند. این عوامل با تأثیر بر سیستم عصبی و عملکرد مغز، باعث ایجاد اختلال در توجه، کنترل تکانهها و تنظیم هیجانات در کودکان میشوند.
برای مدیریت بهتر بیش فعالی، علاوه بر درمانهای دارویی، مداخلات روانشناختی و اجتماعی نیز بسیار مهم هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر به مقاله انواع بیش فعالی مراجعه کنید.
آیا مصرف شکر سبب بروز بیش فعالی میگردد؟
خیلی از ما شنیدهایم که خوردن زیاد شیرینی و شکلات باعث میشود بچهها بیشفعال شوند. این باور خیلی قدیمی است و خیلیها هم به آن اعتقاد دارند. اما آیا واقعاً اینطور است؟
تحقیقات چه میگویند؟
دانشمندان سالهاست که روی این موضوع تحقیق میکنند و هنوز هم جواب قطعی برایش پیدا نکردهاند. بعضی از تحقیقات نشان میدهند که بچههایی که زیاد شیرینی میخورند، علائم بیشفعالیشان شدیدتر میشود. اما تحقیقات دیگری هم هستند که میگویند خوردن شیرینی تأثیری روی بیشفعالی ندارد.
نظر متخصصان چیست؟
بیشتر متخصصان معتقدند که شیرینی خوردن به تنهایی باعث بیشفعالی نمیشود، اما میتواند علائم این اختلال را بدتر کند. یعنی اگر بچهای قبلا بیشفعال بوده باشد، با خوردن شیرینی ممکن است بیشتر حواسش پرت شود یا بیشتر بیقرار شود.
علت بیش فعالی در بزرگسالان چیست؟
عدم درمان اختلال کمتوجهی – بیش فعالی (ADHD) در دوران کودکی، یکی از عوامل اصلی بروز این اختلال در بزرگسالی است. آمارها نشان میدهند که حدود ۶۰ درصد از کودکان مبتلا به بیش فعالی ، درمان کافی دریافت نمیکنند و در نتیجه، علائم این اختلال تا بزرگسالی همراه آنها باقی میماند.
اگرچه شدت علائم ADHD در بزرگسالی ممکن است کاهش یابد، اما همچنان میتواند تأثیر قابلتوجهی بر کیفیت زندگی فرد، از جمله روابط بینفردی و عملکرد شغلی، داشته باشد.
آیا بیش فعالی میتواند تازه در دوران بزرگسالی شروع شود؟
مطابق با دستورالعملهای تشخیصی DSM-5، برای تشخیص اختلال کمتوجهی – بیشفعالی (ADHD)، علائم این اختلال باید قبل از سن ۱۲ سالگی بروز کرده باشند.
این بدان معناست که به طور سنتی، ADHD به عنوان یک اختلال دوران کودکی شناخته میشود. با این حال، مطالعات اخیر نشان میدهند که این دیدگاه ممکن است کامل نباشد.
بسیاری از بزرگسالانی که اکنون با تشخیص ADHD زندگی میکنند، گزارش میدهند که در دوران کودکی علائم مشخصی از این اختلال را تجربه نکردهاند.
تحقیقات بالینی، از جمله مطالعات طولی که افراد را از کودکی تا بزرگسالی دنبال میکنند، نشان میدهند که در برخی موارد، بیش فعالی ممکن است برای اولین بار در بزرگسالی تشخیص داده شود.
این یافتهها سؤالات مهمی را در مورد تشخیص و علت بیش فعالی مطرح میکنند. یکی از احتمالات این است که در گذشته، تشخیص بیش فعالی در کودکان به اندازه امروز دقیق نبوده و برخی از موارد ممکن است نادیده گرفته شده باشند. احتمال دیگر این است که برخی از علائم ADHD ممکن است در دوران کودکی توسط علائم سایر اختلالات روانی پوشیده شده باشد.
در نتیجه، اگرچه DSM-5 تاکید دارد که علائم بیش فعالی باید قبل از سن ۱۲ سالگی شروع شود، اما شواهد رو به رشدی وجود دارد که نشان میدهد این اختلال ممکن است در برخی افراد در بزرگسالی نیز ظاهر شود. دلایل این موضوع همچنان در حال بررسی است و نیاز به تحقیقات بیشتری در این زمینه احساس میشود.
چه چیزی باعث بروز بیش فعالی در کودکان میشود؟
بیش فعالی یا ADHD، یک مشکل رایج در مغز است که باعث میشود افراد نتوانند به خوبی تمرکز کنند، خیلی زود حواسشان پرت شود و خیلی بیقرار باشند. این اختلال از بدو تولد در مغز وجود دارد و ریشه ژنتیکی دارد.
چرا این اتفاق میافتد؟
دانشمندان هنوز دقیقاً نمیدانند چرا بعضی افراد به بیشفعالی مبتلا میشوند، اما تحقیقات نشان میدهد که یکی از دلایل مهم آن، کمبود یک ماده شیمیایی به نام دوپامین در مغز است.
دوپامین مثل یک پیامرسان در مغز عمل میکند و به ما کمک میکند تا تمرکز کنیم، تصمیم بگیریم و احساساتمان را کنترل کنیم. وقتی دوپامین کافی در مغز نباشد، این کارها برای افراد مبتلا به ADHD سختتر میشود.
علاوه بر کمبود دوپامین، قسمتهایی از مغز افراد مبتلا به ADHD که مسئول کنترل رفتارها هستند، ممکن است کوچکتر باشد. این موضوع باعث میشود که این افراد در کنترل رفتارهای خود، تصمیمگیری، صحبت کردن و حتی حرکت دادن عضلات بدنشان با مشکل مواجه شوند.
چه عواملی بیش فعالی را تشدید میکند؟
خیلی از مردم فکر میکنند که دلایل بیشفعالی چیزهایی مثل خوردن زیاد قند، زیاد تلویزیون دیدن، فقر، مشکلات خانوادگی یا تربیت اشتباه است. اما تحقیقات نشان داده که اینها دلایل اصلی بیشفعالی نیستند.
در واقع، علت بیش فعالی بیشتر یک مشکل مغزی است که ریشه در ژنها و ساختار مغز دارد. دانشمندان هنوز نمیدانند دقیقاً چه چیزی باعث این مشکل میشود، اما میدانند که عواملی مثل ژنتیک، مشکلات هنگام تولد (مثل وزن کم نوزاد یا زایمان زودرس)، یا آسیبهای مغزی میتوانند خطر ابتلا به بیشفعالی را افزایش دهند.
البته، چیزهایی مثل مشکلات خانوادگی یا محیطی بد میتواند روی علائم بیشفعالی تأثیر بگذارد و باعث شود این علائم شدیدتر شوند یا طولانیتر ادامه پیدا کنند. اما اینها دلیل اصلی بیشفعالی نیستند.
به طور خلاصه:
- بیشفعالی یک مشکل مغزی است.
- علت بیش فعالی بیشتر ژنتیکی است.
- عوامل محیطی میتوانند علائم بیشفعالی را بدتر کنند، اما دلیل اصلی آن نیستند.
سوالات متداول
علت بیش فعالی در کودکان کاملاً مشخص نیست، اما برخی عواملی مانند وراثت، آسیبهای مغزی، مصرف الکل و دخانیات در دوران بارداری، زایمان زودهنگام، وزن پایین هنگام تولد و قرارگیری مادر یا نوزاد در معرض آلودگیهای محیطی از عواملی هستند که ممکن است در ایجاد ADHD تأثیرگذار باشند.
خیر. تحقیقات انجامشده مصرف شکر را به عنوان عامل اصلی بروز ADHD شناخته نمیکنند و تنها آن را بهعنوان عاملی که ممکن است شدت این اختلال را افزایش دهد، مطرح میسازند.
در حال حاضر، مطالعات موجود ارتباط مستقیمی بین تماشای تلویزیون و اختلال ADHD نشان نمیدهند. متخصصان بر این باورند که در موارد خاص، تماشای تلویزیون ممکن است نقص توجه را در کودکان مبتلا به بیش فعالی تشدید نماید.
سخن پایانی
اگر بیشفعالی در کودکی تشخیص داده نشود و درمان مناسب دریافت نکند، ممکن است تا بزرگسالی ادامه پیدا کند و مشکلات زیادی را برای فرد ایجاد کند؛ بنابراین، بسیار مهم است که هرچه زودتر علائم بیشفعالی را شناسایی کرده و به متخصص مراجعه کنیم.
با تشخیص به موقع و درمان مناسب، میتوان اثرات منفی بیشفعالی را کاهش داد و به کودک کمک کرد تا زندگی سالمتری داشته باشد.
اگر نگران بیشفعالی فرزندتان هستید، میتوانید به کلینیکهای روانشناسی معتبر مراجعه کنید. یکی از این مراکز، کلینیک جوانه است که خدمات تخصصی در زمینه تشخیص و درمان اختلالات روانشناختی، از جمله بیشفعالی، ارائه میدهد.
همچنین، میتوانید از طریق سایت کلینیک تخصصی جوانه به لیستی از بهترین روانشناسان و روانپزشکان دسترسی داشته باشید و به صورت آنلاین و حضوری نوبت ویزیت بگیرید.
منبع: healthline ,psychologytoday