با افزایش سن، بسیاری از افراد با تغییرات طبیعی در عملکرد حافظه مواجه میشوند که میتواند به چالشهای جدی در زندگی روزمره آنها منجر شود. مشکلات حافظه سالمندان، از فراموشیهای جزئی مانند فراموش کردن نامها و تاریخها گرفته تا اختلالات جدیتری مانند زوال عقل، میتواند تأثیرات عمیقی بر کیفیت زندگی آنها بگذارد.
این مشکلات نه تنها بر توانایی فرد در انجام فعالیتهای روزمره تأثیر میگذارند، بلکه میتوانند روابط اجتماعی و عاطفی سالمندان را نیز تحت تأثیر قرار دهند.در این مطلب از کلینیک اضطراب و افسردگی جوانه، به بررسی علل و نشانههای مشکلات حافظه سالمندان خواهیم پرداخت و به راهکارهایی برای مدیریت و بهبود وضعیت حافظه آنها اشاره خواهیم کرد.
همچنین، اهمیت آگاهیبخشی به خانوادهها و جامعه درباره این مشکلات و روشهای حمایتی برای سالمندان را بررسی خواهیم کرد.
بیایید با هم به دنیای پیچیده حافظه در دوران سالمندی نگاهی بیندازیم و دریابیم که چگونه میتوانیم به این افراد ارزشمند در زندگیمان کمک کنیم.
از دست دادن حافظه در سالمندان چیست؟
وقتی افراد مسنتر به سختی چیزهایی را به یاد میآورند که قبلاً به خوبی به خاطر میسپردند، میگویند حافظهشان را از دست دادهاند. این مشکل میتواند موقت یا دائمی باشد و در برخی افراد با افزایش سن بیشتر دیده میشود.
حافظه ما مثل یک کتابخانه بزرگ است که اطلاعات مختلف را در خود نگه میدارد. برای اینکه بتوانیم این اطلاعات را پیدا کنیم، مغز ما باید به خوبی کار کند. وقتی بخشهایی از مغز که مسئول حافظه هستند درست کار نکنند، ممکن است دچار فراموشی شویم.
معمولاً فراموشی یکی از نشانههای بیماریهای دیگر است. اما نگران نباشید، همه فراموشیها نشانه بیماری نیستند. مثلاً همه ما گاهی اوقات دیرتر از قبل چیزی را به یاد میآوریم که این موضوع طبیعی است و نشانه بیماری نیست.
انواع مشکلات حافظه سالمندان چیست؟
از دست دادن حافظه میتواند به صورت ناگهانی و حاد رخ دهد یا به طور پیشرونده و تدریجی پیشرفت کند.
۱. از دست دادن حاد حافظه
این نوع از دست دادن حافظه که به طور معمول به عنوان فراموشی شناخته میشود، معمولاً ناشی از یک بیماری ناگهانی، آسیب جسمی یا رویدادهای دیگر است که میتواند فرایندهای حافظه را مختل کند.
۲. از دست دادن پیشرونده حافظه
این نوع از دست دادن حافظه به تدریج و به طور مکرر اتفاق میافتد و ممکن است نشانهای از یک بیماری آسیب مغزی باشد که نیاز به توجه و بررسی دقیق دارد.
اولین علائم از دست دادن حافظه در سالمندان چیست؟
همه ما با بالا رفتن سن کمی فراموشکار میشویم. گاهی اوقات نامها را فراموش میکنیم یا کلیدها را جای دیگری میگذاریم. اما وقتی این فراموشیها شدیدتر میشوند و در کارهای روزمره اختلال ایجاد میکنند، ممکن است نشانهای از مشکل جدیتر باشد.
فراموشی تدریجی یا ناگهانی؟
فراموشی میتواند به تدریج بدتر شود یا به طور ناگهانی شروع شود. اگر فراموشی شما به آرامی و طی چند سال بدتر شود، ممکن است نشانهای از بیماریهایی مانند آلزایمر باشد. اما اگر فراموشی به طور ناگهانی اتفاق بیفتد، ممکن است دلیل دیگری مانند سکته مغزی یا عفونت وجود داشته باشد.
چه زمانی باید نگران شد؟
اگر متوجه شدید که:
- به طور مرتب چیزها را فراموش میکنید: مثلاً نام افراد آشنا، قرار ملاقاتها یا مسیر رفتن به مکانهای آشنا.
- در انجام کارهای روزمره با مشکل مواجه هستید: مثلاً آشپزی، رانندگی یا مدیریت امور مالی.
- مشکل در پیدا کردن کلمات مناسب یا درک صحبتهای دیگران دارید: این میتواند نشانهای از مشکل در زبان باشد.
- تغییرات رفتاری یا شخصیتی در شما ایجاد شده است: مثلاً بیحوصلگی، تحریکپذیری یا افسردگی.
حتماً به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات حافظه سالمندان چگونه است؟
درک این نکته بسیار مهم است که از دست دادن واقعی حافظه صرفاً به معنای کند شدن فرایند یادآوری نیست. اگر شما قادر باشید اطلاعات را با صرف زمان کافی و بدون نیاز به یادآوریهای خاص به خاطر بسپارید، احتمالاً دچار از دست دادن واقعی حافظه نیستید.از دست دادن حافظه اغلب میتواند شامل موارد زیر باشد:
- چندین بار پرسیدن یک سؤال
- مشکل در به خاطر سپردن مکالمات تازه
- فراموش کردن قرار ملاقاتها
- جا انداختن اقلام معمولی
- فراموش کردن پرداخت قبوض یا انجام سایر مسئولیتهای روزمره
اگر این علائم همراه با هر یک از موارد زیر ظاهر شوند، توصیه میشود هرچه سریعتر به یک ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی مراجعه کنید:
- مشکل در بیان یا یافتن کلمه مناسب (آفازی)
- داشتن مشکل در انجام کارهایی که قبلاً بدون دشواری انجام میدادید (آپراکسی)
- مشکل در تشخیص اشیا، چهرهها یا موارد آشنا (آگنوزیا)
- مشکل در کنترل تکانهها، برنامهریزی یا تمرکز توجه (اختلال در عملکرد اجرایی)
به خاطر داشته باشید که این علائم لزوماً نشاندهنده ابتلا به زوال عقل نیستند و میتوانند به دلایل دیگری نیز رخ دهند. با این حال، بررسی و تشخیص به موقع توسط متخصصان بهداشت روان میتواند در شناسایی علت و ارائه درمان مناسب بسیار کمککننده باشد.
شایع ترین دلایل از مشکلات حافظه سالمندان چیست؟
مشکلات حافظه سالمندان میتواند ناشی از عوامل متعددی باشد که هر یک به نوعی بر عملکرد شناختی فرد تأثیر میگذارد.
یکی از شایعترین دلایل، تغییرات طبیعی ناشی از پیری است که میتواند منجر به فراموشیهای جزئی و کاهش توانایی یادآوری اطلاعات شود.
علاوه بر این، بیماریهایی مانند آلزایمر و سایر انواع زوال عقل نیز میتوانند از دلایل اصلی مشکلات حافظه در این گروه سنی باشند.
عوامل دیگری نیز وجود دارند که میتوانند به مشکلات حافظه سالمندان منجر شوند، از جمله مصرف داروهای خاص، الکل و مواد مخدر، که ممکن است تأثیرات منفی بر روی حافظه داشته باشند. همچنین، مشکلات عاطفی مانند افسردگی و اضطراب نیز میتوانند به شدت بر حافظه تأثیر بگذارند.
در نهایت، شرایط پزشکی مانند کمبود ویتامینها یا اختلالات تیروئیدی نیز میتواند نقش بسزایی در بروز مشکلات حافظه سالمندان ایفا کند.
شایعترین دلایل مشکلات حافظه سالمندان:
- تغییرات طبیعی ناشی از پیری
- بیماریهای زوال عقل (مانند آلزایمر)
- مصرف داروهای خاص
- مصرف الکل و مواد مخدر
- مشکلات عاطفی (افسردگی و اضطراب)
- شرایط پزشکی (کمبود ویتامینها، اختلالات تیروئیدی)
- خاموشیهای مرتبط با الکل
- آنوریسم یا خونریزی مغزی
- جراحی مغز یا روشهای مشابه
- سموم محیطی مانند مسمومیت با مونوکسید کربن
- درمان سرطان (شیمیدرمانی و پرتودرمانی)
- آسیب مغزی تروماتیک (ضربه مغزی)
- سکته مغزی (ایسکمیک یا ناشی از سایر عوامل ایسکمی یا کمبود اکسیژن در مغز)
- دلیریوم
- اختلالات خلقی
- روانپریشی
- داروها (بیهوشکنندهها، مسکنهای مخدر، بنزودیازپینها و موارد دیگر)
- میگرن
- مصرف مواد مخدر غیرپزشکی
- تشنج
- عفونتها
- شاهد حوادث آسیبزا
در نهایت، شناسایی دقیق دلایل مشکلات حافظه سالمندان اهمیت زیادی دارد، زیرا درمان به موقع میتواند به بهبود وضعیت فرد کمک کند. اگر شما یا یکی از عزیزانتان با مشکلات حافظه مواجه هستید، مشاوره با پزشک یا متخصص سلامت روان میتواند راهگشا باشد. آگاهی از این دلایل نه تنها به مدیریت بهتر وضعیت کمک میکند بلکه میتواند از بروز مشکلات جدیتر جلوگیری نماید.
چه چیزی باعث از دست دادن تدریجی پیشرونده حافظه میشود؟
مشکلات حافظه پیشرونده به تدریج در طول زمان به دلیل اختلال در عملکرد مغز نمایان میشود. هنگامی که این نوع از مشکلات با بیماریهای دژنراتیو مغزی همراه میشود، حافظه به تدریج و با گسترش آسیبهای مغزی بدتر میگردد.شرایطی که معمولاً منجر به از دست دادن تدریجی حافظه میشوند عبارتند از:
- بیماری آلزایمر
- اختلالات عصبی دیگر همچون دمانس با اجسام لوی، بیماری هانتینگتون و آفازی پیشرونده اولیه
- اختلالات عروقی مغز
- تومورهای مغزی
- اسکلروز چندگانه
شناسایی زودهنگام این شرایط و مراجعه به متخصصان میتواند به مدیریت بهتر مشکلات حافظه و بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند. با آگاهی از این بیماریها، میتوان اقداماتی مؤثر برای حمایت از سالمندان در برابر چالشهای ناشی از اختلالات حافظه انجام داد.
مشکلات حافظه سالمندان و ارتباط آن با اختلالات روانی
با افزایش سن، تغییرات طبیعی در بدن رخ میدهد که یکی از آنها، تغییراتی در عملکرد مغز است. کاهش حافظه یکی از شایعترین شکایات افراد مسن است.
این کاهش حافظه میتواند ناشی از دلایل مختلفی از جمله عوامل طبیعی پیری، بیماریها، سبک زندگی و عوامل محیطی باشد. اما مهم است بدانیم که هر فراموشیای نشانه بیماری نیست. فراموش کردن گاهبهگاه نامها یا قرار ملاقاتها امری طبیعی است.
اما هنگامی که این فراموشیها به صورت مداوم رخ میدهند و در انجام فعالیتهای روزمره اختلال ایجاد میکنند، ممکن است نشانهای از یک مشکل جدیتر باشد.
ارتباط بین مشکلات حافظه و اختلالات روانی در سالمندان بسیار نزدیک است. بسیاری از اختلالات روانی مانند آلزایمر، دمانس عروقی، و بیماری پارکینسون با مشکلات حافظه شدید همراه هستند. علاوه بر این، اختلالات روانی دیگری مانند افسردگی و اضطراب نیز میتوانند بر حافظه تأثیر بگذارند.
این اختلالات میتوانند باعث کاهش تمرکز، افزایش استرس و در نتیجه مشکلات حافظه شوند. همچنین، برخی داروهای روانپزشکی نیز ممکن است عوارض جانبی مانند مشکلات حافظه سالمندان داشته باشند.
بنابراین، اگر متوجه تغییرات قابل توجهی در حافظه خود شدید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا علت اصلی آن مشخص شود.
در مجموع، مشکلات حافظه سالمندان میتواند نشانهای از بیماریهای مختلف باشد. ارتباط بین مشکلات حافظه و اختلالات روانی بسیار نزدیک است و تشخیص زودهنگام و درمان مناسب میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا کمک کند.
مشکلات حافظه و اختلالات عاطفی در سالمندان
مشکلات حافظه و اختلالات عاطفی در سالمندان به طور متقابل بر یکدیگر تأثیر میگذارند و میتوانند کیفیت زندگی فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهند. با افزایش سن، بسیاری از افراد ممکن است با فراموشیهای جزئی مواجه شوند که بخشی از روند طبیعی پیری است.
اما در برخی موارد، این مشکلات حافظه سالمندان میتواند ناشی از اختلالات عاطفی مانند افسردگی، اضطراب یا استرس باشد.
برای مثال، سالمندانی که به تازگی بازنشسته شدهاند یا دچار از دست دادن عزیزان خود شدهاند، ممکن است احساس غم و تنهایی کنند که این احساسات میتواند منجر به گیجی و فراموشی شود. خوشبختانه، این نوع فراموشی معمولاً موقتی است و با کاهش شدت احساسات منفی بهبود مییابد.
از سوی دیگر، مشکلات عاطفی میتوانند خود به عنوان یک عامل تشدیدکننده در بروز مشکلات حافظه سالمندان عمل کنند. مطالعات نشان دادهاند که حدود ۵۱ درصد از افرادی که از نقص حافظه شکایت دارند، زمینه افسردگی دارند.
این اختلالات عاطفی ممکن است باعث کاهش تمرکز و توجه شوند و در نتیجه، توانایی فرد در یادآوری اطلاعات را تحت تأثیر قرار دهند؛ بنابراین، شناسایی و درمان مشکلات عاطفی در سالمندان نه تنها میتواند به بهبود وضعیت روحی آنها کمک کند بلکه میتواند به حفظ و تقویت حافظه نیز منجر شود.
درمانهای مناسب شامل مشاوره، حمایت اجتماعی و در برخی موارد دارودرمانی میتواند نقش مهمی در مدیریت این مشکلات ایفا کند.
تفاوت فراموشی طبیعی در سالمندان با آلزایمر
تفاوت فراموشی طبیعی و بیماری آلزایمر به وضوح در نوع و شدت مشکلات حافظه سالمندان نمایان میشود. فراموشی طبیعی که به عنوان بخشی از روند پیری شناخته میشود، معمولاً شامل فراموشیهای جزئی مانند فراموش کردن نامها یا جا گذاشتن اشیا است.
این نوع فراموشی معمولاً موقتی و غیرمخرب است و فرد میتواند با گذشت زمان و تمرکز بیشتر، اطلاعات را به یاد آورد. سالمندان ممکن است گاهی اوقات دچار مشکلاتی در یادآوری تاریخها یا قرارها شوند، اما این مسائل به طور کلی تأثیر جدی بر زندگی روزمره آنها ندارند.
در مقابل، بیماری آلزایمر یک اختلال مغزی پیشرفته است که به تدریج حافظه، تفکر و توانایی انجام فعالیتهای روزمره را تحت تأثیر قرار میدهد.
افراد مبتلا به آلزایمر معمولاً با مشکلات جدیتری مواجه هستند، از جمله تکرار مکرر سؤالات، گم شدن در مکانهای آشنا و فراموش کردن نام اعضای خانواده. این اختلال میتواند منجر به تغییرات رفتاری و شخصیتی نیز شود و نیاز به مراقبتهای بیشتری دارد.
در حالی که فراموشی طبیعی معمولاً با افزایش سن همراه است و تأثیرات آن محدودتر است، آلزایمر یک بیماری جدی است که نیازمند تشخیص و درمان فوری میباشد.
چگونه میتوان مشکلات حافظه سالمندان را درمان کرد؟
در حال حاضر، درمان مشخصی برای از دست دادن حافظه وجود ندارد. رویکرد اصلی در این زمینه شناسایی و برطرف کردن علتهای خاموش این مشکل است، تا بتوانید به مغز خود در بهبودی کمک کنید.
برخی از درمانهای جدید برای بیماریهای دژنراتیو مغزی در دسترس هستند، اما این درمانها بسته به نوع بیماری و شرایط فرد متغیر خواهند بود. پزشک شما بهترین منبع برای دریافت اطلاعات در مورد گزینههای درمانی و توصیههای خاص خواهد بود.
اقدامات لازم برای درمان از دست دادن حافظه در خانه چیست؟
اگر حافظه شما به طور ناگهانی دچار اختلال شده است، باید فوراً به مراکز درمانی مراجعه کنید و نباید سعی کنید در خانه آن را درمان کنید.
فراموشی پیشرونده نیز نیاز به ارزیابی فوری دارد. این وضعیت معمولاً برای افرادی پیش میآید که به بیماریهای دژنراتیو مغزی مبتلا هستند و نشانههای آن برای اطرافیانشان قابل مشاهده است. مراجعه به پزشک به منظور تشخیص به موقع مهم است. پس از شناسایی علت فراموشی، پزشک میتواند گزینههای درمانی را برای شما فراهم کند.
عوارض و خطرات ناشی از عدم درمان فراموشی چیست؟
فراموشی معمولاً مرتبط با مشکلات پزشکی موجود است. بسیاری از این مشکلات قابل درمان هستند، اما زمان نقش مهمی ایفا میکند. به همین دلیل، فراموشی ناگهانی باید فوراً تحت مراقبتهای پزشکی قرار گیرد. آسیبهای مغزی و فراموشی مرتبط با آن ممکن است بدون درمان دائمی شود.
از دست دادن پیشرونده حافظه نیز ممکن است بسته به علت آن، قابل درمان باشد. در شرایطی که درمان امکانپذیر باشد، پیگیریهای پزشکی اولیه میتواند شانس بهبودی را افزایش دهد.
راه های پیشگیری از مشکلات حافظه سالمندان
به طور کلی، از دست دادن پیشرونده حافظه معمولاً قابل پیشگیری نیست، اما فراموشی بسته به علت امکان پیشگیری دارد. برخی از روشهای پیشگیری یا کاهش خطر عبارتند از:
- استفاده از تجهیزات ایمنی: صدمات سر یکی از عوامل شایع از دست دادن حافظه هستند. استفاده از کلاه ایمنی، کمربند ایمنی و دیگر تجهیزات ایمنی میتواند به حفظ ایمنی شما کمک کند.
- مدیریت شرایط سلامتی: کنترل بیماریهایی که خطر سکته مغزی و از دست دادن حافظه را افزایش میدهند، اهمیت بالایی دارد. شرایطی چون دیابت و فشار خون بالا باید تحت نظر پزشک کنترل شوند.
- مدیریت سلامت روان: اختلالات روانی همانند افسردگی میتوانند بر حافظه تأثیر بگذارند و قابل درمان هستند. درمان و داروهای مناسب میتوانند موجب بهبود عملکرد شناختی شوند.
- حفظ وزن مناسب: کنترل تغذیه و فعالیت بدنی میتواند خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را کاهش دهد و از بروز مشکلات مغزی جلوگیری کند.
- توجه به عفونتها: عفونتهایی مانند عفونت گوش و چشم میتوانند به مغز شما آسیب برسانند. درمان سریع این عفونتها میتواند از عوارض جدی جلوگیری کند.
- مصرف داروها به میزان تجویز شده: رعایت دستور پزشک در مصرف داروهای تجویزی میتواند خطر از دست دادن حافظه را کاهش دهد.
- ارزیابی وضعیت جسمانی سالانه: همکاری با پزشک معالج و پرهیز از مصرف داروهای غیرضروری از جمله راههای کلیدی برای پیشگیری از فراموشی هستند. اگر الکل مصرف میکنید، همواره باید به دنبال روشهای ترک ایمن آن باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟
زمانی که با مشکل از دست دادن حافظه مواجه هستید، مشخص کردن زمان مراجعه به پزشک یا متخصص بهداشت امری ضروری است. اگرچه فراموشی غالباً نیازمند مراقبتهای پزشکی است، اما همواره به عنوان یک وضعیت اضطراری تلقی نمیشود.
این نوع فراموشی ممکن است نشانهای از شرایط جدیتر مانند سکته مغزی، آنوریسم یا سایر بیماریهای مغزی باشد. در صورتی که مطلع هستید که به مشکلی مرتبط با مغز مبتلا هستید که میتواند منجر به فراموشی شود، بهتر است با پزشک خود در مورد زمان مناسب دریافت مراقبتهای پزشکی مشورت کنید.
چنانچه در خود یا نزدیکانتان نشانههای کاهش تدریجی حافظه را مشاهده کردید، مراجعه به متخصص بهداشت امری حیاتی است. اقدام به موقع میتواند به شناسایی علت از دست دادن حافظه کمک کند و در مراحل اولیه، فرصتی برای درمان فراهم آورد.
علاوه بر این، مشاوره با پزشک میتواند به شما کمک کند تا در صورت بروز بیماریهای مزمن، برای آینده برنامهریزی کنید. یکی از پیشنهادات مفید این است که در مورد تمایلات خود برای مراقبتهای پزشکی، با عزیزان گفتگو کنید و در صورت نیاز، خواستههای خود را یادداشت کنید.
سوالات متداول:
آیا افسردگی میتواند باعث اختلال در حافظه شود؟ بله، افسردگی میتواند تأثیرات منفی بر حافظه داشته باشد. این اختلال عاطفی میتواند به بخشهای مختلف مغز آسیب برساند و ارتباطات بین آنها را مختل کند. از آنجایی که حافظه به فعالیت و پردازش اطلاعات در این نواحی وابسته است، افسردگی میتواند منجر به فراموشی و کاهش توانایی یادآوری اطلاعات شود؛ بنابراین، شناسایی و درمان افسردگی بسیار حائز اهمیت است.
آیا پنهان کردن احساسات میتواند بر حافظه تأثیر بگذارد؟ سرکوب احساسات ممکن است یکی از دلایل احتمالی کاهش حافظه باشد. تحقیقات نشان دادهاند که این عمل ممکن است با افزایش خطر ابتلا به زوال عقل یا دیگر اختلالات مرتبط با حافظه ارتباط داشته باشد. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا این ارتباط مستقیم است یا سرکوب احساسات به طور غیرمستقیم باعث بروز مشکلات حافظه میشود. نیاز به تحقیقات بیشتری وجود دارد تا علت واقعی این پدیده مشخص شود.
برخی از این راهکارها همچنین ممکن است به کاهش مشکلات حافظه سالمندان کمک کنند.مراحل زیر میتوانند مفید باشند:
- تطبیق و جبران: از ابزارهایی مانند تقویم، برنامهریز، دفترچه یادداشت یا اپلیکیشنهای گوشی هوشمند استفاده کنید. این تصور نادرست وجود دارد که استفاده از چنین ابزارهایی باعث تضعیف حافظه میشود؛ در واقع، این کار به تقویت و فعال نگهداشتن حافظه کمک میکند.
- فعال و اجتماعی باشید: گذراندن وقت با دیگران و شرکت در فعالیتهای اجتماعی میتواند به جلوگیری از کاهش حافظه کمک کند. تعامل با دیگران باعث تحریک نواحی مختلف مغز شما شده و مهارتها و تواناییهای لازم برای حفظ حافظه را تقویت میکند.
- راههایی برای فعال بودن پیدا کنید: فعالیت بدنی برای سلامت مغز بسیار مفید است. پزشک شما میتواند گزینههایی را برای حفظ فعالیت بدنی شما ارائه دهد که متناسب با سن و نیازهای شما باشد.
- کنجکاوی خود را پرورش دهید: سعی کنید به یادگیری چیزهای جدید ادامه دهید و خود را درگیر سرگرمیهایی مانند کاردستی، پازل یا بازیها کنید. این فعالیتها مغز شما را تحریک کرده و ممکن است به تأخیر در فراموشی کمک کنند.
جمع بندی
مشکلات حافظه سالمندان به مجموعهای از مشکلات مربوط به حافظه اشاره دارد که میتواند فراتر از فراموشی عادی ناشی از پیری باشد. این اختلالات ممکن است به دلایل مختلفی از جمله تغییرات طبیعی در ساختار مغز، بیماریهای عصبی مانند آلزایمر، و عوامل روانی مانند استرس و افسردگی ایجاد شوند.
فراموشی خفیف در سالمندان معمولاً نشانهای از مشکلات جدی نیست و به عنوان بخشی طبیعی از فرایند پیری شناخته میشود. با این حال، اگر این مشکلات ادامهدار باشند، نیاز به مشاوره و درمان تخصصی وجود دارد.
علاوه بر عوامل فیزیولوژیکی، مشکلات عاطفی نیز میتوانند تأثیر زیادی بر حافظه سالمندان داشته باشند. استرس و اضطراب میتوانند منجر به فراموشی موقتی شوند که با کاهش شدت احساسات بهبود مییابد. همچنین، تغذیه نامناسب و عدم فعالیتهای ذهنی نیز میتوانند به کاهش عملکرد حافظه کمک کنند؛ بنابراین، توجه به سلامت روان و جسم سالمندان، از جمله تغذیه مناسب و فعالیتهای فکری، برای حفظ کیفیت زندگی آنها بسیار حائز اهمیت است.
منبع: clevelandclinic