تست خودشیفتگی به عنوان یک ابزار مهم در روانشناسی، به شناسایی و ارزیابی ویژگیهای شخصیتی مرتبط با خودشیفتگی کمک میکند. خودشیفتگی به معنای داشتن احساسات شدید از خود ارزشمندی و نیاز به تحسین و توجه دیگران است.
این ویژگی میتواند تأثیرات عمیقی بر روابط فردی، اجتماعی و حرفهای افراد داشته باشد. در دنیای پیچیده امروز، شناخت و تشخیص خودشیفتگی از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا این ویژگی ممکن است به مشکلات جدی در تعاملات انسانی منجر شود.
روشهای مختلفی برای تشخیص خودشیفتگی وجود دارد که هر یک از آنها به نوعی به ارزیابی رفتارها و الگوهای فکری افراد میپردازند.
از جمله این روشها میتوان به مصاحبههای بالینی، پرسشنامهها و تستهای استاندارد اشاره کرد. این ابزارها به متخصصان کمک میکنند تا درک عمیقتری از ویژگیهای شخصیتی افراد پیدا کنند و در نهایت بتوانند راهکارهای مناسبتری برای مدیریت این ویژگی ارائه دهند.
در این مطلب از کلینیک روانشناسی و مشاوره جوانه، ما به بررسی انواع تست خودشیفتگی و روشهای مختلف تشخیص این اختلال خواهیم پرداخت. همچنین، تأثیرات خودشیفتگی بر زندگی فردی و اجتماعی افراد را بررسی کرده و اهمیت شناخت این ویژگی را در بهبود روابط انسانی مورد بحث قرار خواهیم داد.
با توجه به چالشهایی که خودشیفتگی ممکن است ایجاد کند، آگاهی از روشهای تشخیص آن میتواند گامی مؤثر در راستای سلامت روانی جامعه باشد.
چه کسی می تواند اختلال شخصیت خودشیفته را تشخیص دهد؟
تشخیص و تست خودشیفتگی به عهده روانپزشکان و روانشناسان بالینی است که با بررسی الگوهای رفتاری و عاطفی فرد، به شناسایی این اختلال میپردازند. این متخصصان برای تشخیص دقیق، ارزیابیهای جامعی از جمله مصاحبههای بالینی و تست خودشیفتگی را انجام میدهند تا اختلال شخصیت خودشیفته را از سایر اختلالات مشابه تفکیک کنند.
این ارزیابیها بر پایه معیارهای تعیینشده در راهنمای تشخیص و آماری اختلالات روانی (DSM-5) انجام میشود.بنابراین، مراجعه به این متخصصان برای تشخیص صحیح ضروری است، زیرا آنها مهارت لازم برای شناسایی دقیق اختلال شخصیت خودشیفته را دارند.
در کلینیک روانشناسی و مشاوره جوانه، تیم متخصص ما آماده است تا به شما یا نزدیکانتان در شناسایی و مدیریت اختلال شخصیت خودشیفته کمک کند.
ما محیطی امن و حرفهای فراهم کردهایم تا شما بتوانید با یک روانشناس مجرب در ارتباط باشید و از طریق یک برنامه درمانی مناسب، به بهبود وضعیت خود بپردازید.
اختلال شخصیت خودشیفته معمولاً با احساس بزرگمنشی، نیاز مفرط به توجه و عدم همدلی با دیگران مشخص میشود.
افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، ممکن است مشکلاتی در روابط اجتماعی، اعتماد به نفس پایین و حساسیت زیاد نسبت به انتقاد داشته باشند.
همچنین این افراد ممکن است به رفتارهای خودخواهانه تمایل داشته باشند و درک کمی از نیازها و احساسات دیگران داشته باشند.
در کلینیک جوانه، ما با ارائه خدمات مشاورهای و درمانی تخصصی، به شما کمک خواهیم کرد تا با شناخت بهتر از خود و یادگیری مهارتهای جدید، بتوانید بر چالشهای ناشی از این اختلال غلبه کنید.

روش های تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته براساس معیار (DSM-5)
متخصصان سلامت روان از تکنیکهای مختلفی برای تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته استفاده میکنند. یکی از رایجترین روشها، استفاده از معیارهای مشخص شده در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویرایش پنجم (DSM-5) است.
بر اساس این راهنما، برای تشخیص این اختلال، فرد باید حداقل ۵ مورد از ۹ معیار زیر را داشته باشد:
- خود بزرگ بینی: فرد احساس بزرگی و اهمیت خاصی دارد.
- توجه به موفقیت و زیبایی: ممکن است درگیر خیالپردازیهای نامحدود درباره موفقیت، زیبایی یا قدرت باشد.
- احساس خاص بودن: باور دارد که تنها افراد خاص یا با مقام عالی میتوانند او را درک کنند.
- نیاز شدید به تحسین: به شدت به تعریف و تمجید دیگران وابسته است.
- حس استحقاق: احساس میکند که باید به او به طرز ویژهای رفتار شود.
- استثمارگری در روابط: در تعاملات بین فردی، دیگران را برای رسیدن به اهداف خود مورد سوءاستفاده قرار میدهد.
- عدم همدلی: تقریباً هیچ همدلی نسبت به دیگران ندارد.
- حسادت: نسبت به افرادی که با آنها در ارتباط است حسادت میکند یا معتقد است که دیگران به او حسادت میکنند.
- مغرور بودن: رفتارهایی متکبرانه و مغرورانه از خود نشان میدهد.
علاوه بر این، DSM-5 اشاره میکند که اگر فرد در دو یا چند حوزه از زندگیاش مانند هویت، خودمدیریتی، همدلی و صمیمیت با مشکل مواجه باشد، این موضوع میتواند در تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته مؤثر باشد.
تشخیص و تست خودشیفتگی نیازمند مشاوره با یک متخصص سلامت روان است که با بررسی علائم و تاریخچه زندگی فرد، قادر به شناسایی دقیق این اختلال خواهد بود.
در کلینیک روانشناسی و مشاوره جوانه، ما آمادهایم تا با ارائه خدمات مشاورهای حرفهای به شما کمک کنیم تا با شناخت بهتر از خود و یادگیری مهارتهای جدید، بر چالشهای ناشی از اختلال شخصیت خودشیفته غلبه کنید.
انواع تست خودشیفتگی
تعدادی تست کتبی وجود دارد که میتواند برای تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) مورد استفاده قرار گیرد.
این تستها به گونهای طراحی شدهاند که تنها توسط متخصصان بهداشت روانی آموزشدیده قابل تفسیر هستند و نتایج آنها “سیاه و سفید” نیست. از جمله این آزمونها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. فهرست بالینی چند محوری Millon III (MCMI-III)
این تست خودشیفتگی یکی از ابزارهای معتبر برای ارزیابی شخصیت و اختلالات روانی است. MCMI-III شامل ۱۷۵ سؤال است که به بررسی ویژگیهای شخصیتی و هیجانی فرد میپردازد.
این تست به متخصصان کمک میکند تا الگوهای رفتاری و مشکلات عاطفی را شناسایی کنند و بر اساس آنها یک برنامه درمانی مناسب ارائه دهند. نمرات این تست نشاندهنده شدت اختلالات شخصیت مختلف، از جمله خودشیفتگی، هستند.
۲. آزمون بینالمللی اختلال شخصیت (IPDE)
آزمون بینالمللی اختلال شخصیت (IPDE) ابزاری است که به تحلیل ویژگیهای شخصیتی در افرادی با اختلالات گوناگون کمک میکند. این آزمون با رویکرد معیارهای DSM-5 طراحی شده و به متخصصان امکان میدهد تا با استفاده از مصاحبههای ساختاریافته، الگوهای رفتاری و عاطفی افراد را شناسایی و تحلیل کنند.
هر دو تست خودشیفتگی فوق شامل سوالات ساده و قابل فهم هستند که فرد باید با صداقت به آنها پاسخ دهد. پاسخهای صادقانه میتواند بینش دقیقی درباره ویژگیهای خودشیفتگی فرد ارائه دهد.
- تستهای کتبی: این تستها ابزارهایی هستند که به کمک آنها میتوان ویژگیهای شخصیتی را ارزیابی کرد. این تستها معمولاً شامل سوالات چند گزینهای یا مقیاسهای درجهبندی هستند.
- تفسیر نتایج: نتایج این تستها باید توسط یک متخصص سلامت روان تفسیر شود، زیرا آنها نیاز به درک عمیقتری از زمینههای روانشناختی دارند.
- اهمیت صداقت در پاسخدهی: پاسخهای صادقانه در این تستها بسیار مهم است، زیرا دقت تشخیص بستگی زیادی به صداقت فرد دارد.
اختلال شخصیت خودشیفته با ویژگیهایی مانند نیاز مفرط به تحسین، عدم همدلی و احساس برتری مشخص میشود. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند ممکن است در روابط اجتماعی خود با چالشهایی مواجه شوند و نیازمند کمک حرفهای برای مدیریت رفتارهای خود باشند.
در کلینیک روانشناسی و مشاوره جوانه، ما آمادهایم تا با ارائه خدمات مشاورهای و درمانی تخصصی، به شما کمک کنیم تا با شناخت بهتر از خود و یادگیری مهارتهای جدید، بر چالشهای ناشی از این اختلال غلبه کنید.

علائم سایر اختلالات روانی که با خودشیفتگی یکسان است؟
یکی از چالشهای اصلی در تشخیص اختلال شخصیت خودشیفته (NPD) این است که برخی دیگر از اختلالات روانی میتوانند علائم مشابهی داشته باشند. به همین دلیل، خودشیفتگی ممکن است به اشتباه با چندین بیماری دیگر تشخیص داده شود، از جمله:
- اختلال دوقطبی (فازهای شیدایی)
- اختلال اضطراب فراگیر (GAD)
- اختلال آسپرگر
علاوه بر این، معمول است که افراد مبتلا به خودشیفتگی همچنین با یک یا چند اختلال روانی دیگر نیز مواجه باشند. در واقع، وجود بیماریهای همراه در افرادی که به خودشیفتگی تشخیص داده شدهاند، نسبتاً شایع است.
اختلالات همراه با خودشیفتگی
۱. اختلال شخصیت هیستریونیک
تحقیقات نشان میدهد که تقریباً ۵۳ درصد از افرادی که مبتلا به خودشیفتگی هستند، ممکن است به اختلال شخصیت هیستریونیک نیز مبتلا باشند. این اختلال با ویژگیهای زیر مشخص میشود:
- رفتار جلب توجه: تمایل به جلب توجه دیگران.
- احساسات ناپایدار: تغییرات سریع و غیرقابل پیشبینی در احساسات.
- تصویر مخدوش از خود: دیدگاه غیرواقعی درباره خود و تواناییها.
به نظر میرسد که این اختلال تا حد زیادی ناشی از سوءاستفاده یا بیتوجهی در دوران کودکی باشد.
۲. اختلال شخصیت مرزی
حدود ۴۷ درصد از افرادی که مبتلا به خودشیفتگی هستند، ممکن است اختلال شخصیت مرزی (BPD) را نیز تجربه کنند. علائم کلیدی BPD شامل:
- تصویر ضعیف از خود: عدم شناخت دقیق از هویت و ارزش خود.
- ترس از رها شدن: نگرانی شدید از اینکه دیگران آنها را ترک کنند.
- اختلال در روابط اجتماعی: مشکلات در ایجاد و حفظ روابط پایدار.
این اختلال نیز معمولاً ریشه در تجربیات منفی دوران کودکی دارد، به ویژه برای افرادی که در کودکی دچار بیتوجهی عاطفی یا فیزیکی شدهاند.
۳. اختلال شخصیت پارانوئید
اختلال شخصیت پارانوئید تقریباً در ۳۶ درصد از افراد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفتگی مشاهده میشود. این اختلال با ویژگیهای زیر مشخص میشود:
- ترس یا بیاعتمادی نسبت به دیگران: احساس عدم اعتماد به دیگران بدون دلیل منطقی.
- احساس نگهبانی: همیشه نگران آسیب دیدن توسط دیگران.
۴. اختلال شخصیت اجتنابی
افرادی که مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی هستند، احساس ناکافی بودن میکنند و معتقدند که دائماً توسط دیگران قضاوت میشوند. تخمین زده میشود که ۳۶ درصد از افراد مبتلا به خودشیفتگی ممکن است دارای این اختلال باشند. علائم شامل:
- مشکل در ایجاد دوستی: دشواری در برقراری ارتباط با دیگران.
- خجالت شدید و اجتناب از موقعیتهای اجتماعی: تمایل به دوری از تعاملات اجتماعی.
۵. اختلالات اضطرابی و افسردگی
ابتلا به اختلالات اضطرابی و افسردگی نیز در افراد مبتلا به خودشیفتگی رایج است. در مواردی که این شرایط همزمان وجود دارند، معمولاً علائم شدیدتر از زمانی هستند که هر یک از این شرایط به تنهایی وجود داشته باشد.
تشخیص دقیق این اختلالات نیازمند ارزیابی جامع توسط متخصصان سلامت روان است تا بتوانند درمان مناسب را ارائه دهند و به فرد کمک کنند تا بر چالشهای ناشی از این اختلالات غلبه کند. کلینیک روانشناسی و مشاوره جوانه آماده است تا با خدمات تخصصی خود، شما را در این مسیر یاری کند.
بعد ازتشخیص خودشیفتگی چه باید کرد؟
تشخیص و تست خودشیفتگی به این معنا نیست که همه چیز تمام شده است و نا امید باشید. خبر خوب این است که راههای زیادی برای درمان این اختلال وجود دارد که میتواند به فرد مبتلا و همچنین به اطرافیان او کمک کند تا کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و روابط سالمتری برقرار کنند.
برای افراد دارای اختلال شخصیت خودشیفته:
اگر شما یا کسی که دوستش دارید به اختلال شخصیت خودشیفته مبتلا هستید، مهم است که به درمان و داروهای مربوط به این اختلال متعهد بمانید.
وقتی احساس بهتری پیدا میکنید و در درمان خود موفق میشوید، این موضوع اهمیت بیشتری پیدا میکند. درمان بلندمدت برای داشتن بهترین کیفیت زندگی ممکن با این اختلال شخصیت ضروری است.
اگر شما در زندگی فردی مبتلا به خودشیفتگی هستید و میخواهید به او کمک کنید، میتوانید با تشویق او برای حفظ قرارهای درمانی، حمایت کنید. حتی پیشنهاد دادن برای همراهی یا رانندگی کردن برای او میتواند مفید باشد.
آموزش درباره اختلال شخصیت خودشیفته
آموختن درباره اختلال شخصیت خودشیفته نیز بسیار مهم است. سعی کنید از منابع معتبر و علمی استفاده کنید و اطلاعات نادرست یا سطحی که ممکن است در رسانههای اجتماعی پیدا کنید را نادیده بگیرید.
مقالات علمی و مطالعات پزشکی میتوانند اطلاعات دقیقتری ارائه دهند. همچنین گروههای حمایتی برای افرادی که با فردی مبتلا به خودشیفتگی در ارتباط هستند وجود دارد که میتواند کمککننده باشد.
حمایت از خود
با حمایت و درمان مناسب، شما میتوانید یاد بگیرید چگونه بهتر با این وضعیت کنار بیایید و از فرد مورد علاقهتان حمایت کنید.
همچنین مهم است که مراقب نشانههای سوءاستفاده از سوی فرد خودشیفته باشید و بدانید چگونه مرزهایی را تعیین کنید. شناخت این نشانهها به حفظ یک رابطه سالم و رفاه شخصی شماست.
شما نیازی نیست فقط علائم اختلال شخصیت خودشیفته را تحمل کنید، چه خودتان مبتلا باشید و چه یکی از نزدیکان شما. درمان، که معمولاً شامل مشاوره و ممکن است دارو نیز باشد، زمانی مؤثر خواهد بود که شما متعهد به ادامه آن باشید و بر موفقیت تمرکز کنید. با تلاش مشترک، میتوانید زندگی بهتری بسازید.

سخن پایانی
در پایان میتوان گفت که روش های تشخیص و تستخودشیفتگی تشخیص ابزارهای مهمی برای شناسایی و درک این اختلال هستند.
این تست خودشیفتگی میتوانند به افراد کمک کنند تا با آگاهی بیشتری از ویژگیها و الگوهای رفتاری خود، به درمان و بهبود کیفیت زندگی خود بپردازند.
همچنین، برای اطرافیان افرادی که به اختلال شخصیت خودشیفته مبتلا هستند، این تستها میتوانند راهنماییهایی برای شناخت بهتر و حمایت مؤثرتر فراهم کنند.
در نهایت، اهمیت آموزش و آگاهی درباره این اختلال در ایجاد روابط سالم و پایدار و همچنین حفظ سلامت روانی افراد غیرقابل انکار است. با بهرهگیری از منابع معتبر و مشاورههای تخصصی، میتوان به بهبود وضعیت فرد مبتلا و کیفیت زندگی تمامی افراد درگیر کمک کرد.
منبع: talkspace